Ollscoil Uladh

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Bosca Sonraí EagraíochtaOllscoil Uladh
lang=ga
Cuir in eagar ar Wikidata
Sonraí
Cineálollscoil Cuir in eagar ar Wikidata
Foirm dlí
Dáta a bunaíodh1984
Gníomhaíocht
Ball deCumann Eorpach na nOllscoileanna
ORCID Cuir in eagar ar Wikidata
Rialachas corparáideach
Ceanncheathrú
Fochomhlacht
ISILGB-UK-NeUU Cuir in eagar ar Wikidata

Suíomh gréasáinulster.ac.uk Cuir in eagar ar Wikidata
Facebook: studyatulster Twitter: UlsterUni Instagram: ulsteruniintl Youtube: UCJCPoVMPAwnWSFPG0HDdHlw Cuir in eagar ar Wikidata

Bunaíodh Ollscoil Nua Uladh i gCúil Raithin, Contae Dhoire, sa bhliain 1968, tar éis do Thuarascáil Lockwood a mholadh go mbeadh an dara ollscoil i gCúige Uladh.

Cúil Raithin
Béal Feirste

Stair[cuir in eagar | athraigh foinse]

Béal Feirste

Pleanáil[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tá an campas suite ar bhruach thoir Abhainn na Banna, agus ghlac go leor de náisiúnaithe an Tuaiscirt leis an chinneadh sin mar mhasla, mar gur shíl siad gur chóir don ollscoil a bheith suite i nDoire Cholmcille, áit a raibh Coláiste Mhig Aodha le blianta fada roimhe sin.

Coláiste Mhig Aoidh, Doire

Rinne an tEaspag Edward Daly cur síos ar an bhfreagairt i nDoire ar na ráflaí sna 1960idí nach mbeadh an dara hollscoil i dTuaisceart Éireann lonnaithe sa chathair. "Bhí cruinniú poiblí ag a raibh slua mór i láthair ar siúl sa Halla Cathrach... Bhí an dá thaobh, Náisiúnaithe agus Aontachtaithe, ansin ina sluaite agus iad go léir ar aon intinn... Bhí sé thar a bheith deacair a chreidiúint go bhféadfadh Lockwood teacht ar an gconclúid ar tháinig sé uirthi, de réir tuairisce. Bunaíodh Coiste um Ollscoil do Dhoire agus cinneadh go n-eagrófaí mótarshlua chuig teach na parlaiminte ag Stormont... Rinne breis agus 20,000 duine agus formhór na ngluaisteán sa chathair an turas... Tháinig sé chun solais ina dhiaidh sin nár thacaigh roinnt Aontachtaithe suntasacha, saoránaigh mór le rá de chuid Dhoire, leis an gcathair mar shuíomh don dara hollscoil. Bhí mórán de mhuintir Dhoire ar buile."[1]

Méadú[cuir in eagar | athraigh foinse]

D'oscail na doirsí in 1968. Ó thús bhí meascán maith mic léinn sa choláiste as gach cearn de Chúige Uladh, agus de réir a chéile mhéadaigh líon na mac léinn as áiteanna eile in Éirinn agus sa Bhreatain, agus ó thíortha eile san Eoraip agus níos faide i gcéin, rud a rinne campas ilchultúrach de go gasta.

I 1984 rinneadh Ollscoil Nua Uladh a nascadh le Polaiteicníc Bhaile Shiúrdáin agus tugadh Ollscoil Uladh uirthi.

Gaeilge[cuir in eagar | athraigh foinse]

Ba iad Liam Ó Dochartaigh agus Diarmaid Ó Doibhlin a bhí i mbun Roinn na Gaeilge san Ollscoil ag an tús agus chaith an teangeolaí clúiteach, Colmán Ó hUallacháin OFM na blianta ag obair ann chomh maith agus tamall mar cheann roinne. Chuir Mícheál Ó Murchú go mór le múineadh na Gaeilge san ollscoil, agus rinne Séamus Mac Mathúna a chion féin ann mar ollamh le Gaeilge.

In 2016, bhí deireadh curtha leis an gcúrsa céime lánaimseartha sa Ghaeilge in Ollscoil Uladh. Tháinig sé chun solais i Meitheamh na bliana 2015 go raibh rún ag Ollscoil Uladh 210 post a scor agus laghdú 1,250 a dhéanamh ar líon na mac léinn acu toisc titim £9 milliún sa bhliain ar a mbuiséad ó Stormont.[2]

Tá a lán cúrsaí as Gaeilge le fáil fós.[3][4][5][6]

Campais[cuir in eagar | athraigh foinse]

Féach freisin[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Edward Daly, Mister, Are You a Priest? (Baile Átha Cliath, 2000).
  2. Maitiú Ó Coimín (11 Lúnasa 2016). "Deireadh le cúrsa céime Gaeilge in Ollscoil Uladh agus poist caillte" (ga-IE). Tuairisc.ie. Dáta rochtana: 2024-02-22.
  3. "Irish" (en-GB). www.ulster.ac.uk (2023-07-28). Dáta rochtana: 2024-02-22.
  4. "Irish & Celtic Studies" (en-GB). www.ulster.ac.uk (2023-07-28). Dáta rochtana: 2024-02-22.
  5. youtube.com. "Gaeilge ar Ollscoil Uladh" (as en). 
  6. "Irish Language and Literature at Ulster University. BA (Hons) Full-time, - 2024/25 entry year." (en-GB). www.ulster.ac.uk (2023-07-28). Dáta rochtana: 2024-02-22.