Oileáin Ailiúit

Oileáin Ailiúit
	(en) Aleutian Islands
Cineál	Chain of islands (en) agus volcanic arc (en)
Suíomh
Limistéar riaracháin	Alasca, SAM
	52° N, 174° O / 52°N,174°W
Suite i nó in aice le limistéar uisce	Muir Bheiring agus an tAigéan Ciúin
Codanna	Unalaska Island (en) ; Adak Island (en) ; Unimak Island (en) ; Bird Island (en)
Tréithe
Airde os cionn na farraige	2,857 m
Toisí	1,200 () mi ;
Pointe is airde	Mount Shishaldin (en) (2,857 m )
Achar	6,821 mi²
Tearmann bithsféir
Aitheantóir	Iontráil: unesco.org…

Is slabhra oileán san Aigéan Ciúin Thuaidh iad Oileáin Ailiúit. Síneann siad siar 1,200 míle (1,900 ciliméadar) ó chósta iardheiscirt Alasca. Tá 14 oileán móra ann agus beagnach 300 ceann ar fad ann. Is de bhunús bolcánach iad agus tá 57 bolcán inniu ann. Cruthaíodh an ceann is óige díobh, Oileán Fire, sa bhliain 1883. Tá na hoileáin beagnach ar fad suite in Alasca, stát de chuid na Stát Aontaithe. Ar an bpointe is faide siar, tá grúpa beag oileán, Oileáin Komodorski, atá sa Rúis in Kamchatka kraj.

Maireann an séasúr fáis in Oileáin Ailiúit 135 lá sa bhliain, ó luath-Bhealtaine go deireadh mí Mheán Fómhair. Is annamh a fhásann crann chomh hard le 10 troighe sna hoileáin mar gheall ar na gaotha láidre a bhíonn ann.

Bhí cónaí ar 8,000 duine sna hoileáin sa bhliain 2001. Tá timpeall is 600 sa chuid Rúiseach. Is iad na hAiliútaigh an pobal atá dúchasach sna hoileáin. Tá siadsan agus a dteanga gaolta leis na hInuktitut. Ag brath ar an tír ina bhfuil daoine ina gcónaí, tá an Rúisis agus an Béarla in uachtar inniu áfach. Le teacht na nEorpach, chaith na daoine agus na hoileáin blianta fada faoi riail na Rúiseach. Ghlac na Seapánaigh ar roinnt oileán sa slabhra sa Dara Cogadh Domhanda.