Jump to content

Oestridae

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
WD Bosca Sonraí Ainmhí BheoOestridae Cuir in eagar ar Wikidata

Cuir in eagar ar Wikidata
Tacsanomaíocht
For-ríochtHolozoa
RíochtAnimalia
FíleamArthropoda
AicmeInsecta
OrdDiptera
ForfhineOestroidea
FineOestridae Cuir in eagar ar Wikidata
Leach, 1815

Is fine d'feithidí Diptera iad na Oestridae Áirítear ar an ainmníocht cuileoga móra forleathan den chuid is mó, i réigiúin te agus measartha na cruinne. Is inseadáin mhamacha iad na larbhaí; bíonn cuid acu i gconair díleá a n-óstaigh, agus cuid eile ar lóistín faoin gcraiceann. Bíonn siad ag ithe na sreabhán a úscann amach as na fíocháin. Tochlaíonn na larbhaí aibí amach tríd an gcraiceann agus pupaíonn ar an talamh. Beireann an bhoiteog chaorach (Oestrus ovis) a huibheacha i bpolláirí na caorach, mar shampla. Is é an t-aon speiceas a sheadánaíonn go rialta ar dhaoine ná Dermatobia hominis, Speicis eile d'Oestridae, seadánaíonn siad ar bheostoc mar eallach agus caoirigh, chomh maith le hainmhithe fiáine ar nós eilifintí agus srónbheannaigh. Bíonn larbhaí cuid de na speicis seo freagrach as na galair miasis mar a thugtar orthu, nach bhfuil an-chontúirteach d'ainmhithe, ach díluachálann siad na craicne. Faightear iad i go leor codanna de réigiúin mheasartha, fhothrópaiceacha agus thrópaiceacha. Ba chúis lena gcuid nósanna maireachtála go leor ainmneacha ar nós boiteoga, péarslaí, creabhair chapaill srl.

An Fhine Oestridae

[cuir in eagar | athraigh foinse]

Sainmhínítear na Oestridae go ginearálta anois mar na hiarfhinte Oestridae, Cuterebridae, Gasterophilidae, agus Hypodermatidae mar fhofhinte.

Is fine laistigh den fhorfhine Oestroidea iad na Oestridae, mar aon leis na finte Calliphoridae, Mesembrinellidae, Mystacinobiidae, Polleniidae, Rhiniidae, Rhinophoridae, Sarcophagidae, Tachinidae, agus Ulurumyiidae.

As finte na gcuileog is cúis le miasis, cuimsíonn na hOestridae an cion is airde de speicis a maireann a larbhaí mar sheadáin éigeanta laistigh de choirp na mamach. Tá thart ar 150 speiceas ar eolas ar fud an domhain.[1] Is baill d'fhinte gaolmhara iad an chuid is mó de na speicis eile cuileoga a luaitear leis an ngalar miasis, mar shampla na carrchuileanna.

Liosta Géineas

[cuir in eagar | athraigh foinse]
  1. Pape, Thomas (April 2001). "Phylogeny of Oestridae (Insecta: Diptera)". Systematic Entomology 26 (2): 133–171. doi:10.1046/j.1365-3113.2001.00143.x.