Jump to content

Mark Carney

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Infotaula de personaMark Carney

(2015) Cuir in eagar ar Wikidata
Beathaisnéis
Breith16 Márta 1965
60 bliana d'aois
Fort Smith, Ceanada Cuir in eagar ar Wikidata
24 Príomh-Aire Cheanada
14 Márta 2025 –
← Justin Trudeau
Ceannaire Pháirtí Liobrálach Cheanada
9 Márta 2025 –
← Justin Trudeau
Gobharnóir Bhanc Shasana
1 Iúil 2013 – 15 Márta 2020
Gobharnóir Bhanc Cheanada
1 Feabhra 2008 – 1 Meitheamh 2013 Cuir in eagar ar Wikidata
Faisnéis phearsanta
Scoil a d'fhreastail sé/síColáiste Harvard
Ollscoil Harvard
Coláiste Nuffield, Oxford
Coláiste Pheadair, Oxford
St. Francis Xavier High School Cuir in eagar ar Wikidata
Céim acadúilcéim dochtúireachta
Gníomhaíocht
Gairmeacnamaí, central bank governor (en) Aistrigh, ceannaire páirtí, polaiteoir, baincéir, fiontraí, príomh-aire Cuir in eagar ar Wikidata
FostóirGoldman Sachs (–2003)
Government of Canada (en) Aistrigh
Banc Cheanada
Banc Shasana
Brookfield Asset Management Cuir in eagar ar Wikidata
Ball de pháirtí polaitíochtaPáirtí Liobrálach Cheanada Cuir in eagar ar Wikidata
Ball de
TeangachaBéarla agus an Fhraincis
Conair
  Foireann Comórtas
- Harvard Crimson men's ice hockey (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
Ghlac sé/sí páirt i
13 Samhain 2022B20 Bali 2022 (en) Aistrigh
20 Eanáir 2020Cruinniú Bliantúil an Fhóraim Eacnamaíoch Dhomhanda, 2020
22 Eanáir 2019Cruinniú Bliantúil an Fhóraim Eacnamaíoch Dhomhanda, 2019
23 Eanáir 2018Cruinniú Bliantúil an Fhóraim Eacnamaíoch Dhomhanda, 2018
17 Eanáir 2017Cruinniú Bliantúil an Fhóraim Eacnamaíoch Dhomhanda, 2017
20 Eanáir 2016Cruinniú Bliantúil an Fhóraim Eacnamaíoch Dhomhanda, 2016
21 Eanáir 2015Cruinniú Bliantúil an Fhóraim Eacnamaíoch Dhomhanda, 2015
22 Eanáir 2014Cruinniú Bliantúil an Fhóraim Eacnamaíoch Dhomhanda, 2014
23 Eanáir 2013Cruinniú Bliantúil an Fhóraim Eacnamaíoch Dhomhanda, 2013
IMF 2021 Annual Meetings (en) Aistrigh
IMF 2022 Annual Meetings (en) Aistrigh
IMF 2019 Annual Meetings (en) Aistrigh
IMF 2018 Annual Meetings (en) Aistrigh
Global Conference 2022 Cuir in eagar ar Wikidata
Teaghlach
CéileDiana Fox (1994–) Cuir in eagar ar Wikidata
Gradam a fuarthas
Síniú
Veu de Mark Carney (Béarla) Cuir in eagar ar Wikidata
Suíomh gréasáinmarkcarney.ca Cuir in eagar ar Wikidata
IMDB: nm4774905 TMDB.org: 3014461
Facebook: 61565380151960 X: MarkJCarney Bluesky: mark-carney.bsky.social Instagram: markjcarney LinkedIn: mark-carney-5b9744205 Cuir in eagar ar Wikidata

Eacnamaí agus polaiteoir Ceanadach is ea Mark Joseph Carney (16 Márta, 1965 a rugadh é) atá ina phríomh-aire ainmnithe ar Cheanada agus ina cheannaire ar an bPáirtí Liobrálach ó 9 Márta, 2025. Mar cheannaire an pháirtí rialaithe, tiocfaidh Carney i gcomharbacht ar Justin Trudeau mar an chéad phríomh-aire eile de chuid Cheanada. Roimhe sin bhí sé ina ochtú gobharnóir ar Bhanc Cheanada ó 2008 go 2013 agus mar an 120ú gobharnóir ar Bhanc Shasana ó 2013 go 2020.

Rugadh Carney i Fort Smith, Críocha an Iarthuaiscirt, agus tógadh é in Edmonton, Alberta . Bhain sé céim bhaitsiléara san eacnamaíocht amach ó Ollscoil Harvard sa bhliain 1988, agus lean sé air ag staidéar in Ollscoil Oxford, áit ar ghnóthaigh sé céim mháistreachta i 1993 agus dochtúireacht i 1995 . Bhí róil éagsúla aige ag Goldman Sachs sula ndeachaigh sé isteach i mBanc Cheanada mar leas-ghobharnóir sa bhliain 2003. Sa bhliain 2004, ainmníodh é mar leas-aire comhlach sinsearach don Roinn Airgeadais i gCeanada . Sa bhliain 2007, ceapadhr Carney ina Ghobharnóir ar Bhanc Cheanada, áit a raibh sé freagrach as beartas airgeadaíochta Cheanada le linn na géarchéime airgeadais domhanda . Bhí sé i gceannas ar bhanc ceannais Cheanada go dtí 2013, nuair a ceapadh é ina Ghobharnóir ar Bhanc Shasana, áit a raibh sé i gceannas ar fhreagairt bhanc ceannais na Breataine ar an mBreatimeacht agus ar luathchéim phaindéim COVID ar threoraigh sé freagra banc ceannais na Breataine ar Bhreatimeacht agus ar chéad chéim na paindéime COVID-19.

Tar éis dó éirí as an bhaincéireacht cheannais, d’fheidhmigh Carney mar chathaoirleach agus mar cheannasaí ar infheistíocht tionchair ag Brookfield Asset Management agus mar chathaoirleach ar bhord stiúrthóirí Bloomberg LP[1] Ceapadh é freisin mar Thoscaire Speisialta na Náisiún Aontaithe um ghníomhú aeráide agus airgeadas.[2] [3] D’oibrigh Carney freisin mar chomhairleoir do Phríomh-Aire Cheanada Justin Trudeau le linn na paindéime COVID-19 agus ceapadh é ina chathaoirleach ar thascfhórsa fáis eacnamaíochta an Pháirtí Liobrálach. Go luath sa bhliain 2025, d’fhógair sé go raibh sé ar intinn aige ceannaireacht a lorg do Pháirtí Liobrálach Cheanada, agus fuair sé ollbhua sa toghchán i mí an Mhárta 2025.

Luathshaol agus oideachas

[cuir in eagar | athraigh foinse]

Rugadh Carney ar 16 Márta, 1965, i Fort Smith, Críocha an Iarthuaiscirt;[4][5] is mac é le Verlie Margaret (née Kemper), máthair a fhan sa bhaile, agus Robert James Martin Carney, príomhoide ardscoile. [6] [7] [8][9] Éireannach ab ea a sheantuismitheoirí athartha, as Contae Mhaigh Eo. [10] Nuair a bhí Carney sé bliana d'aois, bhog a theaghlach go Edmonton, Alberta . [5] Ba é a athair an t-iarrthóir Liobrálach do Edmonton South i dtoghchán feidearálach Cheanada 1980, agus é sa dara háit. [11] D’fhill a mháthair ar an ollscoil chun gairm a bhaint amach san oideachas nuair a bhí Carney deich mbliana d’aois.[6]

Tá triúr deirfiúracha ag Carney — deartháir agus deirfiúr níos sine, Seán agus Brenda, agus deartháir níos óige Brian.[5][9] D'fhreastail Carney ar Ardscoil Naomh Proinsias Xavier, [12] sula ndearna sé staidéar in Ollscoil Harvard ar pháirtscoláireacht agus cúnamh airgeadais.[5][6]

Bhain Carney céim bhaitsiléara amach ó Harvard sa bhliain 1988, le céim bhaitsiléara le hard onóracha san eacnamaíocht;[5] rinne sé staidéar iarchéime in Ollscoil Oxford i gColáiste Peadair agus Nuffield, áit ar bhain sé céimeanna máistreachta agus dochtúireachta amach sa réimse céanna i 1993 agus 1995, faoi seach.[13] [14] Le linn a bhlianta in Harvard, bhí sé ina chúl báire don fhoireann haca oighir [15] agus bhí sé ina chomrádaí seomra de bhainisteoir ginearálta National Hockey League sa todhchaí Peter Chiarelli agus iar-imreoir haca oighir Mark Benning . [16][17] Bhí Carney ina chomhchaptaen freisin ar Chlub Haca Oighir Ollscoil Oxford in éineacht le David Lametti.[18]

Gairm airgeadais

[cuir in eagar | athraigh foinse]

Chaith Carney 13 bliana ag Goldman Sachs [19] agus d'oibrigh sé ina n-oifigí i mBostún, Londain, Cathair Nua-Eabhrac, Tóiceo agus Toronto.[20] I measc na bpost níos sinsearaí a bhí aige bhí comh-cheannasóir ar riosca flaithiúnais, stiúrthóir feidhmiúcháin do mhargaí caipitil fiachais atá ag teacht chun cinn, agus stiúrthóir bainistíochta do bhaincéireacht infheistíochta. D'oibrigh sé ar fhiontar iar-apartheid na hAfraice Theas isteach i margaí bannaí idirnáisiúnta, agus bhí baint aige le hobair Goldman le géarchéim airgeadais na Rúise 1998.[5]

Sa bhliain 2003, d'fhág Carney Goldman Sachs chun dul isteach i mBanc Cheanada mar leas-ghobharnóir. [21] Bliain ina dhiaidh sin, earcaíodh é chun dul isteach sa Roinn Airgeadais i gCeanada mar leas-aire comhlach sinsearach, ag tosú ar an ról sin ar 15 Samhain, 2004. [22]

Ó mhí na Samhna 2004 go dtí mí Dheireadh Fómhair 2007, ba é Carney a leas - aire comhlach sinsearach agus fear ionaid G7 i Roinn Airgeadais i gCeanada . D’fheidhmigh sé faoi bheirt aire airgeadais : Ralph Goodale, Liobrálach ; agus Jim Flaherty, Coimeádach . Le linn na tréimhse seo, bhí Carney i bhfeighil ar phlean conspóideach Rialtas Cheanada chun cáin a ghearradh ar iontaobhais ioncaim ag an bhfoinse. [23] Bhí Carney chun tosaigh ar dhíolachán brabúsach an rialtais feidearálach dá sciar 19 faoin gcéad i Petro-Cheanada.[16][24]

Gobharnóir Bhanc Cheanada (2008–2013)

[cuir in eagar | athraigh foinse]

I mí Dheireadh Fómhair 2007, ceapadh Carney ina Ghobharnóir ar Bhanc Cheanada.[25] Láithreach bon, d'fhág sé a phost sa Roinn Airgeadais le bheith ina chomhairleoir don ghobharnóir a bhí ag éirí as, David Dodge, sular ghlac sé go foirmiúil le post Dodge ar 1 Feabhra, 2008. [25] Roghnaíodh Carney thar Paul Jenkins, an leas-ghobharnóir sinsearach, a measadh mar rogha na coitiantachta chun teacht i gcomharbacht ar Dodge. [26]

Ghlac Carney leis an ról seo ag tús na géarchéime airgeadais domhanda 2007. Tráth a cheaptha, ba é Carney an gobharnóir banc ceannais ab óige i measc an G8 agus an G20.[27]

Géarchéim airgeadais

[cuir in eagar | athraigh foinse]

Deirtear go raibh ról mór ag gníomhartha Carney mar Ghobharnóir ar Bhanc Cheanada chun cuidiú le Ceanada na tionchair is measa a bhí ag an ngéarchéim airgeadais a sheachaint. [28] [29]

Seasann Carney, a bhí ina ghobharnóir ar Bhanc Cheanada ag an am, sa tsraith chúl le gobharnóirí bainc cheannais eile le linn cruinniú mullaigh aireachta airgeadais de chuid an G7

Is gné réabhlóideach dá thréimhse mar Ghobharnóir fós an cinneadh an ráta thar oíche a laghdú 50 bhonnphointe i mí an Mhárta 2008, gan ach mí amháin tar éis a cheapacháin. Cé gur tháinig méadú ar ráta ó ó Bhanc Ceannais na hEorpa i mí Iúil 2008, bhí Carney ag tuar go spreagfadh géarchéim na n-iasachtaí léasa le giaráil ionfhabhtú domhanda . Nuair a shroich rátaí beartais i gCeanada an íoschuimse éifeachtach níos ísle, chuaigh an banc ceannais i ngleic leis an ngéarchéim leis an uirlis airgeadaíochta neamhchaighdeánach "tiomantas coinníollach" i mí Aibreáin 2009 chun an ráta beartais a choinneáil ar feadh bliana ar a laghad, chun dlús a chur le dálaí creidmheasa baile agus muinín an mhargaidh. Thosaigh an t-aschur agus an fhostaíocht ag téarnamh ó lár na bliana 2009, i bpáirt a bhuíochas le preagadh airgeadaíochta. [30] D’éirigh níos fearr le geilleagar Cheanada ná geilleagar a chomhghleacaithe sa G7 le linn na géarchéime, agus ba é Ceanada an chéad náisiún G7 a ghnóthaigh a Olltáirgeacht Intíre (OTI) agus fostaíocht go leibhéil réamh-ghéarché.

Tá cosúlachtaí ann gur chuidigh, cinneadh Bhanc Cheanada leachtacht bhreise shubstaintiúil a chur ar fáil do chóras airgeadais Cheanada, [31] chomh maith leis an gcéim neamhghnách nuair a fógraíodh tiomantas rátaí úis a choinneáil ag an leibhéal is ísle ar feadh bliana,. [32] go mór le Cheanada an ghéarchéim a réiteach [33] [ leathanach ag teastáil ]

Labhraíonn Carney, a bhí ina ghobharnóir ar Bhanc Cheanada ag an am, ag painéal "Beyond Basel: Financial Institute Regulation" de chuid Fhóram Eacnamaíoch an Domhain 2012.

Tagairtí

[cuir in eagar | athraigh foinse]
  1. ↑ Tá ort na shonrú' 'teideal = agus' 'url = nuair a úsáideann {{ lua idirlín}}."". Financial Times.
  2. ↑ “Mark Carney” (en-US). Glasgow Financial Alliance for Net Zero (June 8, 2021). Dáta rochtana: 2024-02-09.
  3. ↑ “x.com”. X (formerly Twitter).
  4. ↑ Tá ort na shonrú' 'teideal = agus' 'url = nuair a úsáideann {{ lua idirlín}}."". CBC News.
  5. ↑ 5.0 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 Scoffield, Heather (January 25, 2008). "Mark Carney takes up his mission [March 30, 2009 update]" (print, online news report). The Globe and Mail: B1, B4–5. Dáta rochtana: June 24, 2016. 
  6. ↑ 6.0 6.1 6.2 Belluz (April 21, 2011). “One-on-One with Mark Carney”. Reader's Digest. Dáta rochtana: June 24, 2016.
  7. ↑ Globe and Mail Staff (December 14, 2009). "Carney, Robert James, Ph.D., Professor Emeritus, University of Alberta" (Obituary). The Globe and Mail. Dáta rochtana: June 24, 2016. 
  8. ↑ Staff (1957). "Marriages: Carney-Kemper" (as en) (bulletin entry). UBC Alumni Chronicle, Autumn. Vancouver: University of British Columbia. Dáta rochtana: June 24, 2016. “Carney-Kemper. Robert James Martin Carney, B.A.'57, to Verlie Margaret Kemper” 
  9. ↑ 9.0 9.1 “Robert Carney's Obituary on Edmonton Journal”. Edmonton Journal. Dáta rochtana: July 20, 2016.
  10. ↑ Wilson (January 7, 2025). “Irishman 'considering' running to replace Trudeau as Canadian Prime Minister”. News Talk.
  11. ↑ Rana (January 13, 2025). “Carney expected to launch Liberal leadership bid in Edmonton Thursday: sources”. The Hill Times.
  12. ↑ Tá ort na shonrú' 'teideal = agus' 'url = nuair a úsáideann {{ lua idirlín}}."". Edmonton Journal.
  13. ↑ “Mark Carney – Governor, Bank of England”. bankofengland.co.uk. Dáta rochtana: July 20, 2016."Mark Carney – Governor, Bank of England".
  14. ↑ CBC News Staff (October 4, 2007). "Mark Carney named next Bank of Canada governor" (as en) (news brief). CBC News. Ottawa: The Crown. Dáta rochtana: June 24, 2016. 
  15. ↑ “1986-87 Harvard Men's Ice Hockey Profile (historical tab)”. Harvard University. Dáta rochtana: January 31, 2025.
  16. ↑ 16.0 16.1 Tá ort na shonrú' 'teideal = agus' 'url = nuair a úsáideann {{ lua idirlín}}."". theglobeandmail.com.
  17. ↑ Tá ort na shonrú' 'teideal = agus' 'url = nuair a úsáideann {{ lua idirlín}}."" (en-US). The New York Times.
  18. ↑ Tá ort na shonrú' 'teideal = agus' 'url = nuair a úsáideann {{ lua idirlín}}."". The Globe and Mail. Cartlannaíodh an bunleathanach ar April 3, 2017.
  19. ↑ Tá ort na shonrú' 'teideal = agus' 'url = nuair a úsáideann {{ lua idirlín}}."". The New York Times.
  20. ↑ Tá ort na shonrú' 'teideal = agus' 'url = nuair a úsáideann {{ lua idirlín}}."". Evening Standard.
  21. ↑ “Bank of Canada announces Deputy Governor appointments” (en-US). www.bankofcanada.ca. Dáta rochtana: 2023-05-29.
  22. ↑ Staff (October 21, 2004). “Deputy Governor Mark Carney appointed Senior Associate Deputy Minister of Finance” (press release). Bank of Canada. Dáta rochtana: June 24, 2016.
  23. ↑ Willis (October 4, 2007). "Playing a new game, in a new arena" (business news report). The Globe and Mail. Dáta rochtana: June 24, 2016. 
  24. ↑ Staff (October 4, 2007). “Key facts on Mark Carney, next Bank of Canada chief”. Reuters. Dáta rochtana: June 24, 2016.
  25. ↑ 25.0 25.1 Bank of Canada (October 4, 2007). “Mark Carney Appointed Governor of the Bank of Canada” (press release). Bank of Canada. Dáta rochtana: June 24, 2016.
  26. ↑ Tá ort na shonrú' 'teideal = agus' 'url = nuair a úsáideann {{ lua idirlín}}."". The Globe and Mail.
  27. ↑ Tá ort na shonrú' 'teideal = agus' 'url = nuair a úsáideann {{ lua idirlín}}."". National Post. Cartlannaíodh an bunleathanach ar May 20, 2011.
  28. ↑ Quinn (November 30, 2009). “Carney Shows How Canada Controls Risk So Central Banks Can Too”. Bloomberg News. Cartlannaíodh an bunleathanach ar June 29, 2011. Dáta rochtana: February 12, 2011.
  29. ↑ Tá ort na shonrú' 'teideal = agus' 'url = nuair a úsáideann {{ lua idirlín}}."". cbc.ca.
  30. ↑ Verma, Sid (2012). "Mark Carney: Finance's new statesman". Euromoney (October). Dáta rochtana: March 16, 2021. 
  31. ↑ Zorn, Lorie (2009). "Bank of Canada Liquidity Actions in Response to the Financial Market Turmoil". Bank of Canada Review (Autumn). Ottawa: Bank of Canada. Dáta rochtana: June 24, 2016. 
  32. ↑ Staff (April 21, 2009). “Bank of Canada lowers overnight rate target by 1/4 percentage point to 1/4 per cent and, conditional on the inflation outlook, commits to hold current policy rate until the end of the second quarter of 2010” (press release). Bank of Canada. Dáta rochtana: June 24, 2016.
  33. ↑ Staff (December 10, 2010). “Canada: 2010 Article IV Consultation—Staff Supplement, Staff Report, and Public Information Notice on the Executive Board Discussion (IMF Country Report 10/377)”. Dáta rochtana: November 26, 2012.
Aisghafa ó "https://ga.wikipedia.org/w/index.php?title=Mark_Carney&oldid=1259666"