Máire Mhic Giolla Íosa
| Máire Mhic Giolla Íosa | ||
| ||
8ú hUachtarán
| ||
| I bhfeidhmeannas: | 11 Samhain, 1997 – 10 Samhain, 2011 | |
| Uimhir tréimhsí: | 2 | |
| Réamhtheachtaí: | Máire Mhic Róibín | |
| Comharba: | Mícheál D. Ó hUiginn | |
| Ainmnithe ag: | Fianna Fáil | |
| Iarrthóirí eile: | 1997 Fine Gael: :: Mary Banotti, MEP Lucht Oibre: :: Adi Roche Neamhspleách: :: Dana Scallon Neamhspleách: :: Derek Nally 2004 Duine ar bith | |
| Dáta breithe: | 27 Meitheamh, 1951 | |
| Áit bhreithe: | Béal Feirste, Tuaisceart Éireann | |
| Céile: | Máirtín Mac Giolla Íosa | |
| Gairm: | Leas-Seansailéir Cúnta OBBF; iriseoir | |
Síniú
| ||
Ba í Máire Pádraigín Mhic Giolla Íosa (27 Meitheamh 1951 i mBéal Feirste a rugadh í) ochtú hhUachtarán na hÉireann ó 1997 go 2011.
Saol[athraigh | athraigh vicithéacs]
Saolaíodh Máire Pádraigín Ní Lionnacháin in Ard Eoin i mBéal Feirste ar an 27 Meitheamh, 1951, an duine is sine de naonúr clainne: ba í an chéad uachtarán a rugadh agus a tógadh i dTuaisceart Éireann. Is Caitliceach í. Bhí na Trioblóidí faoi lán seoil agus í ag fás aníos, agus chuir dílseoirí iachall ar mhuintir Uí Lionnacháin ceantar Ard Eoin a fhágáil. Bhain Máire céim le dlí amach ó Ollscoil na Ríona i mBéal Feirste sa bhliain 1973 agus glaodh chun Barra Thuaisceart Éireann í sa bhliain 1974. Sa bhliain 1975, ceapadh í mar Ollamh Reid le Dlí Coiriúil, Coireolaíocht agus Pionóseolaíocht i gColáiste na Tríonóide i mBaile Átha Cliath. Sa bhliain 1976 phós sí an Dr. Máirtín Mac Giolla Íosa, cuntasóir agus fiaclóir. Tá triúr clainne orthu, Emma, a rugadh sa bhliain 1982 agus cúpla, Justin agus SaraMai, a rugadh sa bhliain 1985.
D'fhill sí ar Ollscoil na Ríona sa bhliain 1987 nuair a ceapadh í mar Stiúrthóir ar Institiúid an Léinn Dlí Ghairmiúil. Bhí sí ina hiarrthóir d'Fhianna Fáil in olltoghcán 1987, ach níor toghadh í. Sa bhliain 1994, ceapadh í mar an chéad Leas-Seansailéir Cúnta mná riamh ar Ollscoil na Ríona Béal Feirste.
D'oibrigh sí mar iriseoir cúrsaí reatha agus mar láithreoir raidió agus teilifíse le Radio Teilifís Éireann.
A cuid uachtaránachta[athraigh | athraigh vicithéacs]
Sa bhliain 1997 bhuail Máire Mhic Giolla Íosa iar-Thaoiseach Ailbhe Mac Raghnaill agus roghnaíodh mar iarrthóir Fhianna Fáil don Uachtaránacht í. Toghadh í mar uachtarán sa bhliain 1997. Ar 11 Samhain insealbhaíodh Máire Mhic Giolla Íosa mar ochtú Uachtarán na hÉireann. Tháinig sí i gcomharbas ar Mháire Mhic Roibín. "Droichid a thogáil" an téama a bhain lena huachtaránacht dar léi.
Átoghadh Máire Mhic Giolla Íosa ar an 1 Deireadh Fómhair 2004: ba í an t-aon iarrthóir a bhí ainmnithe go bailí.
Postanna eile[athraigh | athraigh vicithéacs]
- Stiúrthóir Cainéal Teilifíse Channel 4.
- Stiúrthóir, Northern Ireland Electricity.
- Stiúrthóir, Royal Group of Hospitals Trust.
- Toscaire chuig Comhdháil an Tí Bháin i 1995 ar Thrádáil agus Infheistíocht in Éirinn agus an Chomhdháil leantach i Pittsburg i 1996.
- Comhalta de thoscaireacht na hEaglaise Caitlicí i 1996 chuig Coimisiún an Tuaiscirt ar Pharáideanna Conspóideacha.
- Comhalta de Thoscaireacht Easpagach na hEaglaise Caitlicí chuig Fóram Nua-Éireann i 1984.
- Comhalta bunaidh de Choimisiún na hÉireann um Príosúnaigh Thar Lear.
Leabharliosta[athraigh | athraigh vicithéacs]
- Máire Mhic Giolla Íosa: Beathaisnéis, Ray Mac Mánais. (aistrithe go Béarla mar The Road From Ardoyne: The Making Of A President')
- Mary McAleese-The Outsider: An Unauthorised Biography, Justine McCarthy, Dublin, Blackwater Press, 1999
- First citizen: Mary McAleese and the Irish Presidency, Patsy McGarry, Dublin, O'Brien Press, 2008
Naisc[athraigh | athraigh vicithéacs]
- Beathaisnéis oifigiúil
- (Agallamh BBC, 2/3/2003)
- Óráid: AIF Humanitarian Award
- Sliocht as beathaisnéis Mhic Mhánais
| |||||||
