Lios Cearúill

Lios Cearúill
	;
Suíomh
	52° 15′ 37″ N, 8° 48′ 13″ O / 52.260319°N,8.803681°W
Stát ceannasach	Éire
Cúige Éireannach	Cúige Mumhan
Contae in Éirinn	Contae Chorcaí
Aitheantóir tuairisciúil
Lonnaithe i gcrios ama	UTC±00:00
Eile
Logainm.ie	1414049
Suíomh gréasáin	liscarroll.ie

Sráidbhaile i gContae Chorcaí is ea Lios Cearúill.^[1] Tá sé le fáil ar an mbóthar réigiúnach R522 in aice le Mala agus le Cill na Malach, timpeall dhá mhíle slí laisteas den Abha Bheag. Tá Lios Cearúill suite i ngleann a mbíodh loch ársa ann: tá láithreán an locha sin timpeall seasca troigh faoi thalamh anois.

An Caisleán

Tá Caisleán Lios Cearúill suite os cionn an tsráidbhaile. Caisleán Normannach is ea é, agus sa 13ú haois a tógadh é de bharr na mBarrach a theacht i réim i gCúige Mumhan. Bhí sé ar cheann de roinnt caisleán a tógadh chun an limistéar Normannach a chosaint ar na hÉireannaigh thiar agus theas. Fágann sin gur comhartha suntasach é ar theacht agus ar dhaingniú na Normannach san áit. Méadaíodh agus feabhsaíodh é de réir a chéile (is dócha go mbaineann teach an gheata leis an 16ú haois). Scrios Sir Hardress Waller é sa bhliain 1650.

Inniu féin tá bail measartha maith air, cé gur fothrach é.

An limistéar (agus dath gorm air) a bhí faoi smacht na Normannach timpeall na bliana 1300.

Tá faiche os comhair an chaisleán amach, agus is gearr ó cuireadh roinnt crann dúchasach ann, in éineacht le bláthanna na háite i bpáirc.

An Lios

Tá lios gar don sráidbhaile, agus é isteach is amach le 30 méadar trasna; idir an 5ú haois agus an 10ú haois a rinneadh é, agus cuireadh ocht bhfear déag de na Gearaltaigh ann tar éis gur maraíodh iad i gCath Lios Cearúill sa bhliain 1642.

An Mhainistir

Sa tseanreilig, tá fothraigh a dtugtar “Seanmhúrtha” Lios Cearúill orthu, ach ar iarsmaí seanmhainistir iad i ndáiríre. Deirtear gur mhainistir Phroinsiasach í, ach is éard is dóichí gur Beinidictigh de chuid Chill na Malach a thóg í faoi choimirce na mBarrach.

Iarsmaí

Tá an ceantar lán d’iarsmaí seandálaíochta – leasanna, fulachtaí fiann agus eile.

Tagairtí

↑ “Lios Cearúill/Liscarroll | logainm.ie” (ga). Bunachar Logainmneacha na hÉireann (Logainm.ie). An Coimisiún Logainmneacha. Dáta rochtana: 2023-06-22.

Liscarroll Community Council Curtha i gcartlann 2008-10-11 ar an Wayback Machine

[Logainm-1] “Lios Cearúill/Liscarroll | logainm.ie” (ga). Bunachar Logainmneacha na hÉireann (Logainm.ie). An Coimisiún Logainmneacha. Dáta rochtana: 2023-06-22.

[1]