John Davies (staraí)
.jpg)  | |
| Beathaisnéis | |
|---|---|
| Breith | 25 Aibreán 1938 Treorci, Wales |
| Bás | 16 Feabhra 2015 76 bliana d'aois Caerdydd, Wales |
| Faisnéis phearsanta | |
| Scoil a d'fhreastail sé/sí | Ollscoil Caerdydd Coláiste na Tríonóide, Cambridge |
| Gníomhaíocht | |
| Gairm | staraí, scríbhneoir |
| Fostóir | Ollscoil Aberystwyth |
| Ball de | |
| Teangacha | Béarla agus an Bhreatnais |
| Saothar | |
Saothar suntasach
| |
Gradam a fuarthas | |
 | |
Ba staraí Breatnach agus craoltóir teilifíse agus raidió é John Davies FLSW (25 Aibreán 1938 – 16 Feabhra 2015). D’fhreastail sé ar ollscoileanna i gCaerdydd agus i gCambridge agus theagasc sé Breatnais in Aberystwyth. Scríobh sé roinnt leabhar ar stair na Breataine Bige, ina measc A History of Wales (Breatnais: Hanes Cymru).
Oideachas
[cuir in eagar | athraigh foinse]Rugadh Davies sa Rhondda, sa Bhreatain Bheag, agus rinne sé staidéar i gColáiste na hOllscoile, Caerdydd, agus i gColáiste na Tríonóide, Cambridge araon.
Saol agus obair
[cuir in eagar | athraigh foinse]Bhí Davies pósta agus ceathrar clainne aige. Níos déanaí sa saol, d’admhaigh sé go raibh sé déghnéasach.[1] Tar éis dó stair na Breataine Bige a mhúineadh in Ollscoil Abertawe agus in Ollscoil Aberystwyth, chuaigh sé ar scor go Caerdydd, agus bhí sé le feiceáil go minic mar láithreoir agus mar rannpháirtí i gcláir staire ar an teilifís agus ar an raidió.[2]
I lár na 1980idí, choimisiúnaigh Penguin Books Davies chun stair ghonta ar an mBreatain Bheag a scríobh, le cur lena sraith Pelican de stair na náisiún. Bhí cinneadh Penguin an leabhar a choimisiúnú i mBreatnais "unexpected and highly commendable," a scríobh Davies. Is é Hanes Cymru teideal an leagain Breatnaise, agus is é A History of Wales teideal an leagain Bhéarla.[3]
"I seized the opportunity to write of Wales and the Welsh. When I had finished, I had a typescript which was almost three times larger than the original commission," a scríobh Davies. Foilsíodh an clóscríbhinn bhunaidh mhór ar dtús i gclúdach crua faoin ainm Allen Lane imprint. Ghlac Davies saoire shabóideach óna phost i gColáiste Ollscoile na Breataine Bige agus scríobh sé formhór na gcaibidlí agus é ar camchuairt san Eoraip.[4] Thiomnaigh Davies Hanes Cymru dá bhean chéile, Janet Mackenzie Davies.[4]
Aistríodh Hanes Cymru go Béarla agus foilsíodh é sa bhliain 1993, toisc go raibh "a demand among English-speakers to read what was already available to Welsh-speakers," a scríobh Davies. Foilsíodh eagrán athbhreithnithe (sa dá theanga) sa bhliain 2007.
Sa bhliain 2005, bronnadh Gradam Glyndŵr ar Davies as Ranníocaíocht Sármhaith leis na hEalaíona sa Bhreatain Bheag (Outstanding Contribution to the Arts in Wales) le linn Fhéile Machynlleth. Bhuaigh sé Leabhar na Bliana sa Bhreatain Bheag 2010 (Wales Book of the Year) do Cymru: Y 100 lle i'w weld cyn marw.
Sa bhliain 2011, toghadh Davies mar Chomhalta de Chumann Léannta na Breataine Bige. (Cymdeithas Ddysgedig Cymru) [5]
Bhí cónaí ar Davies i Grangetown, Caerdydd, agus chum sé an t-ainm Breatnaise Trelluest dó.[6] Chun a 75ú breithlá a cheiliúradh in 2013, chraol an cainéal teilifíse Breatnaise S4C clár, Gwirionedd y Galon: Dr John Davies, faoina shaol agus a bhaile agus sa bhliain 2014 d'fhoilsigh sé a dhírbheathaisnéis i mBreatnais.
Fuair Davies bás ag aois 76 sa bhliain 2015[7] agus, mar chomhartha ómóis dá sheanchara, d’athfhoilsigh Jon Gower dírbheathaisnéis Davies i mBéarla.[8]
Saothair
[cuir in eagar | athraigh foinse]- Caerdydd agus Marcais Bhút, (Scríbhneoirí na Breataine Bige), University of Wales Press, Eanáir 1980,
- Stair na Breataine Bige, Penguin, 1994, (Eagrán athbhreithnithe 2007, )
- Craoltóireacht agus an BBC sa Bhreatain Bheag, Preas Ollscoil na Breataine Bige, 1994,
- *The Making of Wales*, *The History Press*, 2ú heagrán, clóite: 1 Deireadh Fómhair, 2009,
- Na Ceiltigh, Cassell & Co, 2000 , bunaithe ar an tsraith faisnéise S4C The Celts
- Ciclipéid Acadamh na Breataine Bige, Preas Ollscoil na Breataine Bige, 17 Aibreán, 2008,
- An Bhreatain Bheag: 100 Áit le Feiceáil Sula bhFaigheann Tú Bás (le Marian Delyth), Y Lolfa, 2010,
- Fy Hanes I: Hunangofiant (dírbheathaisnéis sa Bhreatnais), Y Lolfa, 2014,
- A Life in History (dírbheathaisnéis aistrithe go Béarla ag Jon Gower), Y Lolfa, 2015,
Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ “John Davies: Academic and broadcaster whose peerless histories of” (en). The Independent (2015-02-19). Dáta rochtana: 30 June 2021.
- ↑ Davies (25 February 2015). “John Davies obituary”. The Guardian. Dáta rochtana: 7 March 2025.
- ↑ “BBC - Cymru'r Byd - Llyfrau”. www.bbc.co.uk. Dáta rochtana: 2023-02-25.
- ↑ 4.0 4.1 A History of Wales, Preface
- ↑ Wales. “John Davies ob. 16 February 2015” (en-US). The Learned Society of Wales. Dáta rochtana: 2023-08-22.
- ↑ “What's in a name? - News - Cardiff University” (en-GB). Cardiff University. Dáta rochtana: 2024-07-11.
- ↑ "Historian and BBC commentator John Davies dies aged 76" (en). BBC News.
- ↑ "Autobiography celebrates life of ‘one of the most influential Welshmen of our era'" (en).