Intriachtaí
Sa teangeolaíocht is é atá i gceist le intriacht, ná focail onamataipéacha (bang, slurp, splash) agus trup ainmhithe (grrrrr, clippity-clop) Tá na foclóirí Béarla–Gaeilge measartha balbh faoin ngné seo den teanga.
- ‘fuist’shush
- baing - bang i Réics Carló beaing
- ‘cnag, cnag’ knock knock
- osna
- ‘Plimp’ ‘Crash, bang,’ an míniú atá tugtha in FGB.
- ‘D’imigh sé de phlimp, he went off like a shot.’
- hup scraitheachaí
- clic
- Úps - focloir.ie
- sclog
- whoop - Hórú! EID
Tá na seantéacsanna lán nathanna a chuireann iontas (‘ob abú búna!’) 'ababúna', easaontú (‘preit’, ‘fo, fo, a dhuine!’) nó trua (‘abhó!’) in iúl.
- ouch - aidh
- ahem
- eh
- uh-oh - uth-ó Dog Man, lch 13. Ar Strae Beagán, leabhar do pháistí
Graiméar Gaeilge na mBráithre Críostaí[cuir in eagar | athraigh foinse]
Tá roinnt intriachtaí ríshuimiúla i nGraiméar Gaeilge na mBráithre Críostaí.
- Ó/Órú (arú ann chomh maith)
- ambaiste
- mo cheol thú!
- mo sheacht mh'anam sibh
- dar Colm Cille na bhfeart
- dar mo bhriathar
- dar flaitheas Uí Néill
- Á - ah
- É - eh or hey
- Há - aha
- Hóra - hi
- Habha - ho
- Ó - oh
- Hois; Huis - shoo
- Hoips - oops
Tá leaganacha eile ann, leis, ‘In ainm Chroim!’ Tá i gceist agam tuilleadh a bhailiú sula ndéanfar cinneadh deiridh faoi na leaganacha is fearr don tiontú.
cineál, cíneáilín, ar nós, tá a fhios agat, sórt (Sealbhú Neamhiomlán na Gaeilge mar Chéad Teanga sa Dátheangachas Dealaitheach, Ciarán Lenoach, Bealtaine 2014)
beaing - bang
uf
meh
á2
ababú, ababúna, (ababú » Heavens! )
abhó,
abú,
ach2
aidhe,
aililiú
áiméan
amaí1
ambaiste,
arú2
bhuel,
bó3
breast,
bú2
chugaitín,
cíoc,
cois1
cu-cú,
cuit,
dhe1
dhera,
doirse1
é3
éamh2
faraor,
feo3
fíneach,
fo1
fobún,
- fóill,
- foth1
- fuisc,
- fuist2
- fuit/fúit = Tut-tut! / bah
- furú,
- futh,
- gheois,
gu-gúg, habha, haidhfear, háidí hé1 héing, hí-eip, hó, ho hó, hóigh, hoips, hoirde, hois, hóra, hú, huga, hugaí, huit, huít, hula, hulúiste huláiste, hup, hurá, hurais, hurú husá, huth, leoga, leo-leoín, mé2 méaram, míorc, mochean, monuar, muige, muine2 muiricín2 muise, ó6 ob2 och, óch, ochón, ora, oró, órú1 peo, pis2 pleoid, pop, preach, preit, puis2 saighdéar, scuit, seabhainín, siliúir, sist, soit1 staití, sturr, suc, teoit, tiuc, toch, tórach, tseo, uileacán, umbó, vrác,
Samplaí ó Litríocht na Gaeilge[cuir in eagar | athraigh foinse]
Íathú - yahoo Duinnín ar an Sceilg lch 196
Uaillbhreasa[cuir in eagar | athraigh foinse]
- Aidhe
- Och
- Ar mh'anam
- Á
- Ó
- Ach
- An daighe
- Ar neoin
- feo
- obh obh - (iasacht ó Ghaeilge na hAlban?) An Capall agus an Giolla
- Hadh, lch 209 An Bheirt Dearbhráthar agus Scéalta Eile le Máiréad Ní Ghráda
Gaeilge na hAlban[cuir in eagar | athraigh foinse]
Uoa - wow? ACDD
- ugh = ach, soit, feo
Liosta[cuir in eagar | athraigh foinse]
Tá liosta le fáil anseo https://en.wiktionary.org/wiki/Category:Irish_interjections