Inscne neamhdhénártha

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Meirge ollmhór neamh-dhénártha ag paráid i bPáras ag léamh "Mon genre est non-binaire" ("Tá m'inscne neamh-dhénártha")

Is scáth-théarmaí iad inscne neamh-dhénártha agus inscne-aiteach d’ fhéiniúlachtaí inscne nach bhfuil fireannach ná baineannach amháin — atá lasmuigh den inscne dhénártha.[1][2] Tagann féiniúlachtaí neamh-dhénártha faoin scáth trasinscneach, ós rud é go n-aithníonn daoine neamh-dhénártha de ghnáth le hinscne atá difriúil ón inscne a sannadh dóibh,[2] cé nach measann roinnt daoine neamh-dhénártha go bhfuil siad féin trasinscneach.[3][4]

Féadfaidh daoine neamh-dhénártha iad féin a aithint mar thríú inscne, idirmheánach nó ar leithligh, aontú le níos mó ná inscne amháin,[5][6] gan aon inscnea bheith acu, nó féiniúlacht inscne athraitheach a ghlacadh.[7] Níl féiniúlacht inscne ar dhóigh ar bith inchurtha le ghnéaschlaonadh nó claonadh rómánsúil : [8] bíonn gnéaschlaontaí éagsúla ag daoine neamh-dhénártha.[9] Ní hionann a bheith neamh-dhénártha agus a bheith idirghnéasach; aithníonn formhór na ndaoine idirghnéasacha mar fhir nó mar mhná.[10]

Athraíonn daoine neamh-dhénártha mar ghrúpa ina léirithe inscne, agus d’fhéadfadh roinnt diúltú go ndiúltóidh cuid acu féiniúlacht inscne ar fad.[11] Cuirtear cóir leighis ar roinnt daoine neamh-dhénártha le haghaidh na diosfóiria inscne le máinliachthormóin, mar is minic a bhíonn fir trasinscneach agus mná trasinscneach.[12]

Téarmaí, sainmhínithe, agus féiniúlachtaí[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Richards (2016). "Non-binary or genderqueer genders". International Review of Psychiatry 28 (1): 95–102. doi:10.3109/09540261.2015.1106446. PMID 26753630. Dáta rochtana: 9 June 2019. 
  2. 2.0 2.1 Supporting & Caring for Transgender Children”. Human Rights Campaign. Cartlannaíodh an bunleathanach ar 24 July 2021. Dáta rochtana: 8 April 2021.
  3. "Trans + Gender Identity" (en-US). The Trevor Project. Cartlannaíodh an bunleathanach ar 4 July 2018. Dáta rochtana: 11 October 2019.
  4. Ennis (13 July 2021). "New Research Reveals Insights Into America's Nonbinary Youth" (en). Forbes. Cartlannaíodh an bunleathanach ar 6 January 2022. Dáta rochtana: 6 January 2022.
  5. Bosson (2018). "The Psychology of Sex and Gender". Thousand Oaks, California: Sage Publications. ISBN 978-1-5063-3134-8. OCLC 1038755742. Dáta rochtana: 4 August 2019. 
  6. Whyte (25 September 2018). "Man, Woman, "Other": Factors Associated with Nonbinary Gender Identification". Archives of Sexual Behavior 47 (8): 2397–2406. Heidelberg, Germany: Springer Science+Business Media. doi:10.1007/s10508-018-1307-3. PMID 30255409. “2 out of 7479 (0.03 percent) of respondents to the Australian Sex Survey, a 2016 online research survey, self-identified as trigender.” 
  7. Winter (2010). "Understanding Transgender Diversity: A Sensible Explanation of Sexual and Gender Identities". Scotts Valley, California: CreateSpace. ISBN 978-1-4563-1490-3. OCLC 703235508. 
  8. Transgender Glossary of Terms”. GLAAD Media Reference Guide. Gay & Lesbian Alliance Against Defamation. Cartlannaíodh an bunleathanach ar 30 May 2012. Dáta rochtana: 25 May 2011.
  9. Stryker (2008). "Transgender History". Berkeley, California: Seal Press. ISBN 978-1-58005-224-5. OCLC 183914566. 
  10. Understanding Non-Binary People: How to Be Respectful and Supportive”. National Center for Transgender Equality (9 July 2016). Cartlannaíodh an bunleathanach ar 6 April 2020. Dáta rochtana: 2020-06-17.
  11. Schorn. “Taking the 'Sex' out of Transsexual: Representations of Trans Identities in Popular Media”. University of Cologne. Cartlannaíodh an bunleathanach ar 25 October 2014. Dáta rochtana: 23 October 2014. “The term transgender is an umbrella term 'and generally refers to any and all kinds of variation from gender norms and expectations' (Stryker 19). Most often, the term transgender is used for someone who feels that the sex assigned to them at birth does not reflect their own gender identity. They may identify as the gender "opposite" to their assigned gender, or they may feel that their gender identity is fluid, or they may reject all gender categorizations and identify as agender or genderqueer.”
  12. Hastings (2016-06-17). “Approach to genderqueer, gender non-conforming, and gender nonbinary people”. UCSF Transgender Care. Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2021-10-06. Dáta rochtana: 2021-10-10.