Indira Gandhi

Indira Gandhi
	;
Ainm sa teanga dhúchais	(hi) इन्दिरा प्रियदर्शिनी गान्धी
Beathaisnéis
Breith	19 Samhain 1917; Allahabad, An India
Bás	31 Deireadh Fómhair 1984 ; 66 bliana d'aois; Deilí Nua, An India
Siocair bháis	Dúnbhású (Tráma balaistíoch)
Áit adhlactha	Raj Ghat and associated memorials (en)
Aire Gnóthaí Seachtracha
	19 Iúil 1984 – 31 Deireadh Fómhair 1984 ; ← P. V. Narasimha Rao – Rajiv Gandhi →
3 Príomh-aire na hIndia
	14 Eanáir 1980 – 31 Deireadh Fómhair 1984 ; ← Charan Singh – Rajiv Gandhi →
Aire Cosanta na hIndia
	14 Eanáir 1980 – 15 Eanáir 1982 ; ← Chidambaram Subramaniam – R. Venkataraman →
Aire Cosanta na hIndia
	30 Samhain 1975 – 20 Nollaig 1975 ; ← Swaran Singh – Bansi Lal →
Aire Gnóthaí Baile
	27 Meitheamh 1970 – 4 Feabhra 1973 ; ← Yashwantrao Chavan – Uma Shankar Dikshit →
Aire Airgeadais
	16 Iúil 1969 – 27 Meitheamh 1970 ; ← Morarji Desai – Yashwantrao Chavan →
Aire Gnóthaí Seachtracha
	6 Meán Fómhair 1967 – 13 Feabhra 1969 ; ← M. C. Chagla – Dinesh Singh →
3 Príomh-aire na hIndia
	24 Eanáir 1966 – 24 Márta 1977 ; ← Gulzarilal Nanda – Morarji Desai →
Aire Faisnéise agus Craolacháin
	1964 – 1966 ; ← Satya Narayan Sinha – Kodardas Kalidas Shah →
Ball de Rajya Sabha
	1964 – 1984
Ball den 7ú Lok Sabha
Ball den Lok Sabha
Faisnéis phearsanta
Reiligiún	An Hiondúchas
Scoil a d'fhreastail sé/sí	Coláiste Somerville, Oxford - staidéar ar stair (1937–); Badminton School (en) ; Ollscoil Visva-Bharati ; Patha Bhavana (en)
Áit chónaithe	Deilí Nua; Raebareli
Teanga dhúchais	an Hiondúis
Gníomhaíocht
Réimse oibre	Polaitíocht
Gairm	polaiteoir, scríbhneoir
Ball de pháirtí polaitíochta	Comhdháil Náisiúnta na hIndia
Ball de	National Flag Presentation Committee (en) (1947–)
Teangacha	An Hiondúis agus Béarla
Ghlac sé/sí páirt i
1952	Third International Conference on Planned Parenthood (en)
Teaghlach
Teaghlach	Nehru–Gandhi family (en)
Céile	Feroze Gandhi (1942–1960)
Páiste	Rajiv Gandhi, Sanjay Gandhi
Athair	Jawaharlal Nehru agus Kamala Nehru
Duine muinteartha	Sonia Gandhi (banchliamhain)
Croineolaíocht
	state funeral (en)
	Gradam a fuarthas (1985) Ord José Martí; (1984) Jawaharlal Nehru Award for International Understanding (en) ; (1984) Duais Síochána Leinín; (1983) Gold Olympic Order (en) ; (12 Samhain 1981, 1981) dochtúireacht oinigh ó Ollscoil Sorbonne Nouvelle; (1971) Bharat Ratna; dochtúireacht oinigh ó Ollscoil Waseda; Order of the Rose (en) ; saoránach oinigh de Chív; honorary doctorate of Taras Shevchenko National University of Kyiv (en) ;
	Síniú

Polaiteoir Indiach ab ea Indira Priyadarshini Gandhi (IPA (Hiondúis) ˈɪnːdɪrə ˈɡaːnd̪ʱi; née Nehru; 19 Samhain 1917 – 31 Deireadh Fómhair 1984). Ise an t-aon bhanphríomh-aire i stair na hIndia. Aon-iníon Jawaharlal Nehru, chéad phríomh-aire na hIndia,^[1] ab ea í (ní raibh sí gaolta le Mahatma Gandhi).

Bhí Indira Gandhi ina príomh-aire ó 1966 go 1977 agus ansin arís ó 1980 gur feallmharaíodh í sa bhliain 1984.

Óige

Rugadh Indira isteach i dteaghlach Caismíreach Pandit ar 19 Samhain 1917 in Allahabad. Bhí ról mór ag a hathair, Jawaharlal Nehru, sa ghluaiseacht ar son neamhspleáchas na hIndia faoi na Briotanaigh.

Bhí Indira an t-aon pháiste sa teaghlach agus d'fhás sí aníos lena máthair, Kamala Nehru, san Anand Bhavan, eastát mór ag muintir Nehru in Allahabad.

Bhí sí uaigneach míshuaimhneach agus í óg. Bhíodh a máthair tinn go minic agus a athair amuigh ag obair ar chúrsaí polaitíochta nó i bpríosún ag na Briotanaigh. Trí mheán litreacha a raibh cumarsáid aici leis sa chuid ba mhó.

Polaitíocht

Sna 1950idí d'oibrigh Gandhi mar chúntóir pearsanta dona hathair le linn a thréimhse mar chéad-Phríomh-Aire na hIndia.^[2]

Ag druidim ar dheireadh na 1950idí, bhí Gandhi ina huachtarán ar an Indian National Congress.

Sa bhliain 1966, toghadh Gandhi mar Phríomh-Aire ar an India, an chéad bhean a toghadh le bheith ina ceannaire ar an tír.

Bhí Gandhi ina príomh-aire ar an India ó 1966 go 1977 agus ansin arís idir 1980-1984.

D'éag a mhac, Sanjay Gandhi, i dtimpiste eitleáin (agus é ag spraoi eitilt) sa bhliain 1980. Rinneadh iarrachtaí é a fheallmharú trí huaire roimh a bhás.

Feallmharú

Feallmharaíodh í sa bhliain 1984. Bhí an léiritheoir Rory O'Farrell agus an fear ceamara Séamus Smith ann ag an am, in éineacht le Peter Ustinov, chun agallamh a dhéanamh le Gandhi.^[3] Nuair a scaoil Suícigh í, coimeádadh an criú lena ceistiú ar feadh sé uaire.

Rinne Marian Finucane agallamh léi i Lúnasa 1984.^[3]

Tháinig a mhac, Rajiv Gandhi, i gcomharbas uirthi mar phríomhaire tar éis a báis (agus feallmharaíodh é chomh maith, ar 21 Bealtaine 1991).

Féach freisin

Tagairtí

↑ Ba é Jawaharlal Nehru an chéad Taoiseach ar an India tar éis dóibh an tsaoirse a bhaint amach ón Bhreatain Mhór
↑ Steinberg, Blema S. Women in power : the personalities and leadership styles of Indira Gandhi, Golda Meir, and Margaret Thatcher, 2008. McGill-Queen's University Press, Montreal. Isbn 978-0-7735-3356-1. Leathanach 20 (Google Books : arna rochtain ar 2 Nollaig 2015
↑ ^3.0 ^3.1 "Indira Gandhi Born Into Politics" (en). RTÉ Archives. Dáta rochtana: 2021-11-01.

[1] Ba é Jawaharlal Nehru an chéad Taoiseach ar an India tar éis dóibh an tsaoirse a bhaint amach ón Bhreatain Mhór

[2] Steinberg, Blema S. Women in power : the personalities and leadership styles of Indira Gandhi, Golda Meir, and Margaret Thatcher, 2008. McGill-Queen's University Press, Montreal. Isbn 978-0-7735-3356-1. Leathanach 20 (Google Books : arna rochtain ar 2 Nollaig 2015

[:0-3] 3.0 ^3.1 "Indira Gandhi Born Into Politics" (en). RTÉ Archives. Dáta rochtana: 2021-11-01.

[1]

[2]

[3]