Heipitíteas ionfhabhtaíoch

Heipitíteas ionfhabhtaíoch

Cineál	galar víreasach tógálach, heipitíteas víreasach, galar uisce-iompartha agus galar
Speisialtacht leighis	galair thógálacha
Cóireáil chliniciúil
Comharthaí	heipitíteas, masmas, urlacan, fiabhras, míbhail, buíochán agus anoireicse
Scrúduithe	ELISA agus imoibriú slabhrúil polaiméaráise
Cóireáil	díthocsainiú agus entéro-absorbant (fr)
Pataigineas
Buaileann sé	ae
Tarchur pataigineach	bealach faecach-béil
Cúis	Hepatitis A virus
Aicmiú
ICD-11	1E50.0
ICD-10	B15
ICD-9	070.0 agus 070.1
Acmhainní seachtracha
DiseasesDB	5757
MedlinePlus	000278
eMedicine	177484 agus 964575
Patient UK	hepatitis-a-pro
MeSH	D006506
UMLS CUI	C0019159
DOID	DOID:12549

Athlasadh san ae ar víreas is bun le Heipitíteas ionfhabhtaíoch nó Heipitíteas A.

Is iad na víris is coitianta ná heipitíteas A, heipitíteas B agus heipitíteas C.

Faightear heipitíteas A trí uisce nó bia truaillithe a ionghabháil. Tarlaíonn galar géar dá thoradh, le fiabhras, masmas, tuirse, is buíochán. Is féidir go mbeidh an t-othar lagaithe ar feadh cuid mhaith míonna, agus go bhfaighidh seanduine bás uaidh. Ní bhíonn torthaí fadsaolacha ar dhaoine a thagann slán uaidh.

Heipitíteas ionfhabhtaíoch nó Heipitíteas A

Is scéal eile é maidir le Heipitíteas B agus Heipitíteas C, galair nimhiúla thógálacha. Faightear iad ó fhuil nó sreabháin cholainne thruaillithe, go díreach (mar shampla, ó shnáthaid nó i bhfuilaistriú) nó trí chomhriachtain. Galair ghéara cosúil le heipitíteas A is ea iad, ach déantar dochar buan don ae agus tarlaíonn ciorróis is ailse mar thoradh orthu. Cuireann siad tús le timpeall 80% d'ailsí an ae, agus gach bliain maraíonn siad cúpla milliún duine ar fud an Domhain. Meastar go bhfuil an baol d'fhiaclóir 5 oiread níos mó ná don ghnáthdhuine, de bhrí go mbíonn sé ag láimhseáil suas le 20 othar in aghaidh an lae, ag teacht i dteagmháil le sreabháin cholainne mar fhuil is seile na n-othar. Bíonn baol freisin do theicneoirí fiaclacha a thagann i dteagmháil le múnluithe ó na hothair, fiú i bhfad tar éis don sreabhán triomú, mar go bhfanann an víreas nimhiúil tríd an bpróiseas seo. Ar ámharaí an tsaoil, tá ionaclú éifeachtach ar fáil i gcoinne heipitíteas B, agus tá sé práinneach go nglacfaidh teicneoirí atá i mbaol leis.