Gearailt Mac Gearailt, 14ú Iarla Dheasumhan
Gearailt Mac Gearailt, 14ú Iarla Dheasumhan | |
---|---|
![]() | |
Saol | |
Eolas breithe | Baile Átha Cliath, thart ar 1533 |
Náisiúntacht | Éire |
Bás | Baile Átha Cliath, 11 Samhain 1583 (sa féilire Iúil) |
Muintir | |
Athair | Séamus Mac Seáin Mac Gearailt, 13ú Iarla Dheasumhan |
Máthair | Móre O'Carroll |
Céile/Céilí | Eleanor Butler (en) ![]() Siobhán Nic Gearailt, Cuntaois Urumhan (1551 (Ghréagóra) - |
Páistí | liosta iomláin
|
Treibh | Rishliocht Mhic Gearailt |
Oideachas | |
Teangacha | an Béarla an Ghaeilge |
Gairm | |
Gairm | réabhlóidí |
Bhí cuid mhór de Chúige Mumhan faoi úinéireacht ag Gearailt Mac Gearailt, 14ú Iarla Dheasumhan ( c. 1533 - 1583), a áirítear freisin mar an 15ú nó 16ú Iarla. Sa bhliain 1565 throid sé an cath príobháideach darbh ainm Cath Átha Mheáin i gcoinne a chomharsana, na Buitléirigh. Ina dhiaidh sin, coinníodh é ar feadh tamaill i dTúr Londan. Cé gur tharla an Chéad Éirí Amach i Ina dhiaidh sin, bhí sé faoi choinneáil i dTúr Londan ar feadh tamaill. Cé gur tharla Céad Éirí Amach Deasumhan nuair a bhí sé as láthair, bhí sé i gceannas ar Dhara Éirí Amach Deasumhan ó 1579 go dtí a bhás agus dá bhrí sin glaodh The Rebel Earl air mar sin.[1] Rinneadh ionsaí air i 1582 agus chuaigh sé i bhfolach ach rugadh air agus maraíodh é.
Rugadh Gearailt timpeall na bliana 1533. Ba é an mac ba shine é ag Séamus Mac Seáin mac Ghearailt ag a dhara bean chéile, Mór Uí Chaerbhaill. Toisc gurbh é Séamus (nó James sa Bhéarla) an t-ainm a bhí ar a athair, tugadh “mac Seáin “ nó “fitz James” air freisin, i ndiaidh an phatrúin Normannaigh. Ba é a ainm iomlán, mar sin: “Gearailt Mac Séamuis Mac Gearailt" nó "Gerald FitzJames FitzGerald". Ba é an 13ú (nó 14ú nó 15ú) Iarla Dheasumhan a athair. Phós a athair Siobhán de Róiste (Béarla: Joan Roache) mar a chéad bhean bhean chéile , a gharneacht agus bhí mac aige uaithi a mb'é Tomás an t - ainm a bhí air. Shéan a athair Siobhán mar gheall ar ghaol fola agus measadh Thomas a bheith neamhdhlisteanach. Ba chraobh shóisearach de Shean-Ghearaltaigh Shasana iad Gearaltaigh Dheasumhan, agus ba iad Gearaltaigh Chill Dara an chraobh shinsearach díobh.
Cearbhailligh ab ea máthair Ghearailt. Bhí beirt deartháireacha agus cúigear deirfiúracha aige.