Formáid na Normainne

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Teimpléad:WD Bosca Sonraí ImeachtFormáid na Normainne
Íomhá
Cineálcruinniú mullaigh
imeacht féiltiúil Cuir in eagar ar Wikidata
Ainmnithe in ómósAn Normainn Cuir in eagar ar Wikidata
Bailíocht6 Meitheamh 2014 - 24 Feabhra 2022
PríomhábharCogadh na Rúise agus na hÚcráine Cuir in eagar ar Wikidata
Suíomh6 Meitheamh 2014 - 6 Meitheamh 2014: Bénouville, An Fhrainc
16 Deireadh Fómhair 2014 - 17 Deireadh Fómhair 2014: Milano, An Iodáil
11 Feabhra 2015 - 12 Feabhra 2015: Mionsc, An Bhealarúis
2 Deireadh Fómhair 2015 - 2 Deireadh Fómhair 2015: Páras, An Fhrainc
19 Deireadh Fómhair 2016 - 19 Deireadh Fómhair 2016: Beirlín, An Ghearmáin
9 Nollaig 2019 - 9 Nollaig 2019: Páras, An Fhrainc Cuir in eagar ar Wikidata
Rannpháirtí
an Úcráin
 Ina hionadaí do: Uachtarán na hÚcráine
an Rúis
 Ina hionadaí do: Uachtarán na Rúise
an Fhrainc
 Ina hionadaí do: Uachtarán Phoblacht na Fraince
an Ghearmáin
 Ina hionadaí do: Seansailéir na Gearmáine
Vladímír Pútín Cuir in eagar ar Wikidata
Meán cumarsáide


Cruinniú ag "Formáid na Normainne", Páras, 9 Nollaig 2019

Tugtar Formáid na Normainne (Fraincis: Format Normandie), ar an ghrúpa stát a tháinig le chéile d'fhonn an Cogadh san Donbas agus an Cogadh Rúis-Úcránach níos leithne a réiteach. Tháinig na ceithre thír a chomhdhéanann an grúpa - an Ghearmáin, an Rúis, an Úcráin, agus an Fhrainc - le chéile den chéad uair go neamhfhoirmiúil in 2014 le linn chomóradh 70 bliain de cheiliúradh D-Day sa Normainn, an Fhrainc.[1]I

Cruthú agus comhdhéanamh[cuir in eagar | athraigh foinse]

Cruthaíodh an grúpa ar an 6 Meitheamh 2014, nuair a tháinig ceannairí ón bhFrainc, ón nGearmáin, ón Rúis agus ón Úcráin le chéile ar imeall chomóradh 70 bliain de theacht i dtír na gcomhghuaillithe D-Day sa Normainn. Feidhmíonn sé go príomha trí ghlaonna teileafóin idir na ceannairí agus a n-airí gnóthaí eachtracha faoi seach. Leathnaíodh Formáid na Normainne uaireanta chun an Bhealarúis, an Iodáil agus an Ríocht Aontaithe a chuimsiú.[2][3]

Cruinnithe[cuir in eagar | athraigh foinse]

2014[cuir in eagar | athraigh foinse]

Mar thoradh ar chainteanna luatha in 2014 bunaíodh an Grúpa Teagmhála Tríthaobhach chun tuilleadh cainteanna a éascú idir an Rúis agus an Úcráin. Mar thoradh air seo, mar aon le hidirghabháil trí Fhoirmle na Normainne, bunaíodh Prótacal Mhionsc.[4] Sa chomhaontú seo, a síníodh i Meán Fómhair 2014, leagadh amach roinnt forálacha maidir le síocháin i Réigiún Donbas agus sa Chrimé .

2015[cuir in eagar | athraigh foinse]

Toisc gur síortheip ar an gcaidreamh go luath in 2015, tháinig Formáid na Normainne le chéile le linn cainteanna sa Bhealarúis ón 11 go dtí an 12 Feabhra 2015. Thionscain seo le comhphlean taidhleoireachta idir an Fhrainc agus an Ghearmáin, a idirbheartaíodh thar oíche ar feadh níos mó ná sé huaire déag fad is a tháinig an grúpa le chéile i Minsc.[5][6][7] Leis an bpacáiste a bhí ag teacht chun cinn, Minsc II, rinneadh sosanna cogaidh a chaibidliú chomh maith le hathchóirithe baile a bhí beartaithe san Úcráin.[8]

Cuireadh stop leis an gcaibidlíocht agus leis na cainteanna ó 2016 go dtí fómhar 2019.

2019[cuir in eagar | athraigh foinse]

Ina aitheasc tionscnaimh i mí na Bealtaine 2019, thug Uachtarán na hÚcráine Volodymyr Zelenskyy tús áite do chainteanna síochána leis an Rúis. D’athdhearbhaigh sé an tosaíocht sin i mí Iúil na bliana sin nuair a thug sé cuireadh do na náisiúin eile dul chuig idirphlé trí YouTube. Dúirt sé: ""Déanaimis plé ar cé leis an Chrimé agus cé nach bhfuil i réigiún Donbas ." [9]

An 18 Iúil 2019, tháinig an Grúpa Teagmhála Tríthaobhach ar an Úcráin ar chomhaontú maidir le sos cogaidh “cuimsitheach” trí phróiseas eadrána.[10]

Go luath i mí Mheán Fómhair 2019, luaigh Uachtarán na Fraince Emmanuel Macron agus Uachtarán na Rúise Vladimir Putin go raibh sé ar intinn acu cruinniú i bhFormáid na Normainne a thionól.[11] Ar an 21 Meán Fómhair, luadh go raibh "sáraíocht leanúnach" ina chúis le " tarraingt in aghaidh a chéile pholaitiúil" ar na réamhbhearta caibidlíochta, ó bhí chruinniú Fhormáid na Normainne in 2016 i mBeirlín.[12] Go déanach i mí Mheán Fómhair freisin, rinne glao gutháin idir Uachtarán na Stát Aontaithe Donald Trump agus Zelenskyy inar chuir an dara ceann síos ar thacaíocht na Fraince agus na Gearmáine mar fuarchúiseach damáiste d'íomhá Zelenskyy san Eoraip.[13][14][15] Ar 10 Deireadh Fómhair, rinne Zelenskyy a ráiteas arís ag comhdháil nuachta poiblí.[16] Ar 10 Deireadh Fómhair, rinne Zelenskyy a ráiteas arís ag comhdháil nuachta poiblí.[17]. An 16 Deireadh Fómhair, chinn ceannairí na Fraince agus na Gearmáine cruinniú eile i bhFormáid na Normainne a shochrú.

2022[cuir in eagar | athraigh foinse]

Reáchtáladh cruinniú i bhFormáid na Normainne idir ionadaithe na gceithre thír i bPáras an 26 Eanáir 2022 i gcomhthéacs na tréimhse roimh ionradh na Rúise ar an Úcráin in 2022, agus ina dhiaidh sin beidh comhrá teileafóin idir Uachtarán na Fraince agus Uachtarán na Rúise ar an 28 Eanáir. Dhearbhaigh ionadaithe na gceithre rialtas a dtacaíocht do Mhionsc II agus gheall siad go réiteoidís easaontais a bhí ann cheana féin. Thacaigh siad le sos comhraic neamhchoinníollach, agus thacaigh siad le sos cogaidh an 22 Iúil 2020 a neartú, neamhspleách ar a n-easaontachtaí maidir le comhpháirteanna eile de Mhionsc II a chur chun feidhme. Bhí sé beartaithe cruinniú leantach a reáchtáil i mBeirlín coicís ina dhiaidh sin. Níor comhaontaíodh ar aon dearbhú comhpháirteach ag deireadh an chruinnithe i bhFormáid na Normainne naoi n - uaire an chloig a tionóladh ar an 10 Feabhra, ach bheartaigh na hionadaithe teacht le chéile arís i mí an Mhárta.[18][19][20] Níor tharla an cruinniú seo riamh tar éis ionradh na Rúise ar an Úcráin an 24 Feabhra 2022. D'fhógair Zelenskyy ina dhiaidh sin gur "scriosadh" Formáid na Normainne mar gheall ar ghníomhartha na Rúise.[21] Leanann an Fhrainc agus an Ghearmáin de bheith páirteach i gcainteanna síochána idir an dá thír, agus iad ag tabhairt tacaíochta don Úcráin agus iad ag cáineadh na Rúise.

Ceannairí tíre[cuir in eagar | athraigh foinse]

2014–2017[cuir in eagar | athraigh foinse]

2017–2019[cuir in eagar | athraigh foinse]

2019–2021[cuir in eagar | athraigh foinse]

2021 - i láthair[cuir in eagar | athraigh foinse]

Cruinnithe[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tionóladh na chéad sé chruinniú ó 2014 go 2019.[22]

  1. Château de Bénouville, Bénouville, Normandy, France — 6 June 2014 — the first meeting in celebration of the 70th anniversary of Operation Overlord
  2. Milan, Italy — 16–17 October 2014 — as part of Asia–Europe Meeting[23]
  3. Minsk, Belarus — 11–12 February 2015 — Minsk II was signed
  4. Paris, France — 2 October 2015
  5. Berlin, Germany — 19 October 2016
  6. Paris, France — 9 December 2019
  7. Paris, France — 26 January 2022
  8. Berlin, Germany — 10 February 2022[20]

Féach freisin[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. ↑ “Russia's Putin says supports future Normandy format talks on Ukraine”. news.trust.org. Thomson Reuters Foundation (5 September 2016). Dáta rochtana: 11 September 2016.
  2. ↑ “Accepting joint responsibility”. bundesregierung.de. German government (17 October 2014). Dáta rochtana: 17 February 2017.
  3. ↑ “Kremlin confirms telephone conference between Putin, Merkel, Hollande and Cameron - Vestnik Kavkaza”. vestnikkavkaza.net.
  4. ↑ “Understanding the Normandy Format and Its Relation to the Current Standoff with Russia” (en). www.csis.org. Dáta rochtana: 2022-04-16.
  5. ↑ "Ukraine crisis: 'Last chance' for peace says Hollande". BBC News (7 February 2015). Dáta rochtana: 7 February 2015.
  6. ↑ "'Glimmer of hope' for Ukraine after deal at Minsk peace summit". Reuters (12 February 2015). Dáta rochtana: 13 September 2020.
  7. ↑ Hudson (12 February 2015). "German foreign minister: Minsk deal not all we would have wished for". Yahoo News. Dáta rochtana: 21 October 2016.
  8. ↑ Ostroukh (12 February 2015). "Ukraine Peace Talks Yield Cease-Fire Deal". The Wall Street Journal. Dáta rochtana: 12 February 2015.
  9. ↑ "Ukraine's Zelenskiy proposes peace talks with Putin". dw.com (8 July 2019).
  10. ↑ "Russia, Ukraine Agree 'Comprehensive' Cease-Fire in Donbass". The Moscow Times (18 July 2019).
  11. ↑ "Next Normandy summit to be held in Paris "in the next few weeks" : Elysee". Xinhua (9 September 2019). Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2021-11-17.
  12. ↑ "Ukraine summit in Paris delayed amid continued bickering". dw.com (21 September 2019).
  13. ↑ "For Ukraine's leader, Trump memo on their call is a diplomatic car crash". Reuters (25 September 2019).
  14. ↑ "What does Germany do for Ukraine?". dw.com (2019-09-26).
  15. ↑ "Why Zelenskiy Joined Trump in Trashing Germany". Bloomberg (27 September 2019).
  16. ↑ "Ukraine's Zelenskiy sticks to criticism of Merkel, Macron in Trump call". dw.com (10 October 2019).
  17. ↑ "Conférence de presse conjointe d'Angela Merkel et Emmanuel Macron à Toulouse". euronews (16 October 2016).
  18. ↑ Cameron (11 February 2022). “After flurry of high-level diplomacy and another long Normandy format meeting, threat of war in Ukraine continues”. Yale MacMillan Center. Yale University. Dáta rochtana: 12 February 2022.
  19. ↑ Gittleson (11 February 2022). "Biden, Putin to speak as US says Russia could invade Ukraine during Olympics". ABC News. Dáta rochtana: 12 February 2022.
  20. ↑ 20.0 20.1 "'Difficult' four-way Ukraine talks to resume in March". The Times of India (11 February 2022). Dáta rochtana: 12 February 2022.
  21. ↑ “Dialogue in Normandy format destroyed on Feb 24 after Russian invasion – Zelensky” (en). Interfax-Ukraine. Dáta rochtana: 2022-04-16.
  22. ↑ “5 нормандських зустрічей. Як вони змінили хід війни на Донбасі”.
  23. ↑ “Accepting joint responsibility”. bundesregierung.de. German government (17 October 2014). Dáta rochtana: 17 February 2017."Accepting joint responsibility". bundesregierung.de. German government. 17 October 2014. Retrieved 17 February 2017.
Aisghafa ó "https://ga.wikipedia.org/w/index.php?title=Formáid_na_Normainne&oldid=1170974"