Foclóirí Gaeilge na hAlban

Téann stair fhoclóirí Gaeilge na hAlban siar go dtí tús an 17ú haois. Ba sa chéad leath den 19ú haois a bhí buaic-tháirgthe an fhoclóra Ghaelaigh, rud nach bhfuil a shárú go fóill fiú ag forbairtí nua-aimseartha ag deireadh an 20ú haois agus tús an 21ú haois. Is foclóirí ó Ghàidhlig go Béarla a bhí i bhformhór na bhfoclóirí a foilsíodh go dtí seo.

Stór focal

Ba iad na réamhtheachtaithe ba luaithe ar fhoclóirí fíor-Ghaelacha na gluaiseanna, nach raibh ann go minic ach liostaí focal, a tháinig chun solais den chéad uair sa bhliain 1702 le liosta focal an Urramigh Robert Kirk, a bhí mar aguisín leis an Scottish Historical Library le William Nicolson . Bhí liostaí focal suntasacha do chanúintí Earra-Ghàidheal agus Siorrachd Inbhir Nis sa saothar allamuigh a rinne Edward Lhuyd idir 1699-1700, nár foilsithe áfach go dtí i bhfad níos déanaí.

Daichead bliain ina dhiaidh sin, d’fhoilsigh an Society in Scotland for Propagating Christian Knowledge teideal darbh ainm Leabhar a Theagasc Ainminnin ("Leabhar do mhúineadh na n-ainmneacha") sa bhliain 1741, arna chur le chéile ag Alasdair mac Mhaighstir Alasdair .

Amlíne

• 1702 Leabharlann Stairiúil na hAlban le W. MacNeacail, ina bhfuil ar lch. 334–346 A Vocabulary of the Irish Canúint, á labhairt ag Gaill na hAlban; bailithe ag an Uasal Kirk
• 1699 – 1700 Obair allamuigh le Edward Lhuyd
• 1741 Leabhar a Theagasc Ainminnin / A Galick an English vocabulary

Foclóirí

18ú agus 19ú haois

D’fhoilsigh an tAth. William Shaw an chéad fhoclóir sa chiall nua-aimseartha sa bhliain 1780, the Galic and English Dictionary, ina raibh céatadán mór de théarmaí Gaeilge. Lean foclóir beag Robert MacFarlane, Nuadh Fhoclair Gaidhlig agus Beurla ("New Gaelic and English dictionary") sa bhliain 1795. Go díreach 10 mbliana ina dhiaidh sin d’fhoilsigh Peter MacFarlane, aistritheoir foilseachán reiligiúnach, an chéad fhoclóir déthreoch sa bhliain 1815, the New English and Gaelic Vocabulary - Focalair Gaelig agus Beurla. .