Jump to content

Eruca vesicaria

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
WD Bosca Sonraí Ainmhí BheoEruca vesicaria Cuir in eagar ar Wikidata

Cuir in eagar ar Wikidata
Tacsanomaíocht
For-ríochtEukaryota
RíochtPlantae
OrdBrassicales
FineBrassicaceae
TreibhBrassiceae
GéineasEruca
SpeiceasEruca vesicaria Cuir in eagar ar Wikidata
Cav., 1802
Ainmníocht
BasainmBrassica vesicaria Cuir in eagar ar Wikidata

Is planda bliantúil inite san bhfine Brassicaceae é Eruca vesicaria, ar a dtugtar go coitianta an ruachán coiteann[1], a úsáidtear mar ghlasra duilleogach dá blas úr, géar, searbh agus piobarach. Is speiceas de Eruca é atá dúchasach do réigiún na Meánmhara, a bhfuil tóir fhorleathan air mar ghlasra i sailéid, ó Mharacó agus an Phortaingéil san iarthar go dtí an tSiria, an Liobáin, an Éigipt agus an Tuirc san oirthear.[2][3]

Duilleoga

Is planda bliantúil é Eruca vesicaria a fhásann ó 20 go 100 cm ar airde. Tá na duilleoga liopach go domhain le ceithre go deich liopa cliathánach beag agus liopa mór mullaigh. Tá na bláthanna ó a 2 go dtí a 4 cm ar trastomhas, eagraithe i gcoirím, le struchtúr bláthanna tipiciúil Brassicaceae. Tá na peitil buíbhán le féitheacha corcra, agus staimíní buí. Is faighneog ar a dtugtar sileac a torthaí, a bhíonn 12 go 25 mm ar fhad le rinnghob, ina bhfuil roinnt síolta (atá inite). Tá uimhir chrómasóim 2n = 22. ag an speiceas [4][5]

Díorthaítear an aidiacht Laidineach sativa in ainm déthéarmach an phlanda ó satum, ainm briathartha an bhriathair sero, rud a chiallaíonn "síol a chur", rud a thugann le fios gur cuireadh síolta an phlanda i ngairdíní. Tá Eruca sativa difriúil ó E. vesicaria toisc go bhfuil seipil duillsilteacha luatha ann. Measann roinnt luibheolaithe gur fospeiceas de Eruca vesicaria é; E. vesicaria fosp. sativa . Fós féin ní dhéanann daoine eile idirdhealú idir an bheirt acu.[6]

Comhchiallaigh

[cuir in eagar | athraigh foinse]
Bláthra agus torthaí óga an ruacháin
  • Brassica eruca L.
  • Brassica erucoides Hornem.
  • Brassica erucoides Roxb.
  • Brassica lativalvis Boiss.
  • Brassica pinnatifida Desf.
  • Brassica turgida Pers.
  • Brassica uechtritziana Janka
  • Brassica vesicaria L.
  • Crucifera eruca E.H.L.Krause
  • Eruca aurea Batt.
  • Eruca cappadocica Reut.
  • Eruca cappadocica Reut. ex Boiss.
  • Eruca deserti Pomel
  • Eruca drepanensis Caruel
  • Eruca eruca (L.) Asch. & Graebn. nom. inval.
  • Eruca foetida Moench
  • Eruca glabrescens Jord.
  • Eruca grandiflora Cav.
  • Eruca lanceolata Pomel
  • Eruca latirostris Boiss.
  • Eruca longirostris Uechtr.
  • Eruca longistyla Pomel
  • Eruca oleracea J.St.-Hil.
  • Eruca orthosepala (Lange) Lange
  • Eruca permixta Jord.
  • Eruca pinnatifida (Desf.) Pomel
  • Eruca ruchetta Spach
  • Eruca sativa Mill.
  • Eruca stenocarpa Boiss. & Reut.
  • Eruca sylvestris Bubani
  • Euzomum hispidum Link
  • Euzomum sativum Link
  • Euzomum vesicarium (L.) Link
  • Raphanus eruca (L.) Crantz
  • Raphanus vesicarius (L.) Crantz
  • Sinapis eruca (L.) Clairv.
  • Sinapis eruca (L.) Vest
  • Velleruca longistyla Pomel
  • Velleruca vesicaria (L.) Pomel
  1. “Eruca vesicaria” | téarma.ie”. Téarma.ie: An Bunachar Náisiúnta Téarmaíochta don Ghaeilge. An Coiste Téarmaíochta. Dáta rochtana: 2023-06-26.
  2. Med-Checklist: http://ww2.bgbm.org/mcl/PT[nasc briste go buan]axonDetail.asp?Eruca sativa
  3. Blamey, M. & Grey-Wilson, C. (1989). Flora of Britain and Northern Europe. ISBN 0-340-40170-2.
  4. Blamey, M. & Grey-Wilson, C. (1989). Flora of Britain and Northern Europe. ISBN 0-340-40170-2
  5. Huxley, A., ed. (1992). New RHS Dictionary of Gardening. Macmillan, ISBN 0-333-47494-5
  6. Flora Europaea Search Results. https://websites.rbge.org.uk/cgi-bin/nph-readbtree.pl/feout?FAMILY_XREF=&GENUS_XREF=Eruca&SPECIES_XREF=&TAXON_NAME_XREF=&RANK=