Comhthionól cairdinéal 2025
Cailleadh an Pápa Proinsias ar an 21 Aibreán 2025. Níor mhair an dá chomhthionól deireanach i 2005 agus 2013 ach dhá lá. Agus mhair an comhthionól cairdinéal 2025 dhá lá chomh maith. Fógraíodh ar an 8 Bealtaine gurb é Robert Francis Prevost a tháinig i gcomharbas ar Phápa Prionsias. Toghadh é le linn thionól rúnda na gcairdinéal sa Séipéal Sistíneach.[1]

Comhthionól cairdinéal
[cuir in eagar | athraigh foinse]Ar an 28 Aibreán 2025 a chruinnigh na cairdinéil den chéad uair ó shochraid Phroinsias ar an 26 Aibreán. As na 252 cairdinéal atá ann, ní raibh cead vótála ach ag 135, an dream a bhí faoi bhun 80 bliain d'aois.[2][3]
Is é an Pápa Proinsias féin a rinne cairdinéil de 108 de na fir a bheidh ag vótáil dá chomharba ag an conclave sa Vatacáin. D'fhág sin gur ceapacháin de chuid an Phápa Proinsias ceathrar as gach cúigear a raibh cinneadh faoina chomharba ar a nguaillí.[4]
Cheap Proinsias an oiread de na cairdinéil a bhí i dteideal vóta agus gur beag aithne a bhí acu ar a chéile. Bhain go leor de na cairdinéil nua le háiteanna ar domhain nach m bíodh ionadaí acu i gColáiste na gCairdinéal, áiteanna ar nós Maenmar, Haiti agus Ruanda. An cheist a bhí roimh na cairdinéil ná, an roghnódh siad fear a rachadh ar aghaidh leis an gclár leasuithe a thosaigh an Pápa Proinsias , nó an bhfillfear ar nósanna níos coimeádaí don Eaglais.[5]
Imeachtaí
[cuir in eagar | athraigh foinse]Ar an 6 Bealtaine, bhailigh na cairdinéil le chéile sa Séipéal Sistíneach sa Vatacáin chun tús a chur leis an bpróiseas oifigiúil.
Sula cuireadh tús leis an gcomhthionól rúnda ar an 7 Bealtaine, tháinig na cairdinéil le chéile i Séipéal Phóil sa Phálás Aspalda, agus d'iarr siad comhairle an Spioraid Naoimh faoina vóta. Ansin shiúl na cairdinéil, a bhí gléasta i gcasóg sagairt scarlóideach, suirplís bhán agus clóca gearr scarlóideach, i mórshiúl go dtí an Séipéal Sistíneach. Chan siad an t-iomann Laidine ‘Veni Creator Spiritus’ (Tar chugainn Spiorad an Chruthaitheora) ar feadh na slí. Nuair a chuaigh siad isteach sa Séipéal Sistíneach tugadh an t-ordú ‘Extra Omnes’ (‘gach duine amach’) ag fógairt ar gach duine nach raibh cead vótála acu an séipéal a fhágáil.[4]
Bhí na Cairdinéil in ann vóta a chaitheamh suas le 4 bhabhta sa lá. Ní raibh aon teagmháil ag na cairdinéil le duine ar bith taobh amuigh den gcomhthionól.[6]
Ar an 7 Bealtaine ar maidin, bhí scamaill deataigh dhubh le feiceáil ó shimléar an tSéipéil Sistínigh, ag dearbhú nár éirigh leis na cairdinéil Pápa nua a thoghadh i gceann dá bhabhtaí vótála. Chiallaigh sé sin nár bhfuair na cairdinéil an dá thrian den 133 vóta a bhí riachtanach chun oidhre an Phápa Proinsias a roghnú.
Bhí dhá bhabhta vótála eile ar siúl tráthnóna. Bhí scamaill deataigh dhubh le feiceáil arís timpeall 8pm am na Róimhe.[6]
Toghadh an Pápa ar an 8 Bealtaine 2025; bhí deatach bán le feiceáil timpeall 6.06pm am na Róimhe. Steall na gártha molta as an slua a bhí bailithe i gCearnóg Pheadair sa Vatacáin nuair a fógraíodh go raibh pápa nua tofa. Ach níor thuig siad ag an am cé a bhí ann.

Leo XIV
[cuir in eagar | athraigh foinse]Bhí roinnt mhaith tráchtairí, roimh an toghchán, den tuairim go bhféadfadh gur cairdinéal measartha a thoghfaí a leanfadh leis na tosaíochtaí don eaglais a bhí gar do chroí an Íosánaigh, Proinsias.[4] Agus bhí an ceart acu.
Dúirt Leo XIV ina chéad aitheasc mar Phápa - le linn aifreann príobháideach na gcairdinéal sa Séipéal Sistíneach ar an 9 Bealtaine 2025 - go raibh sé ag súil "go ndéanfadh an Eaglais Chaitliceach oícheanta dorcha an tsaoil seo níos gile" le linn a phápachta.
Thug sé le fios freisin gur "riarthóir dílis" ar an Eaglais Chaitliceach ina hiomláine a bheadh ann, agus go mbeadh naofacht bhaill na heaglaise – seachas galántacht mhaoin na hEaglaise – ina cloch is mó ar a phaidrín.
Féach freisin
[cuir in eagar | athraigh foinse]Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ Nuach RTÉ (2025-05-09). "Beidh "oícheanta dorcha an tsaoil níos gile"" (as ga-IE).
- ↑ reuters.com (28 Aib. 2025). "Conclave to elect new pope to start on May 7, cardinals meet". Dáta rochtana: 28 Aib. 2025.
- ↑ De réir rialacha a chuir an Pápa Pól VI i bhfeidhm i 1970, caithfidh na Cairdinéil a bheith faoi 80 bliain d'aois chun a bheith in ann vóta a chaitheamh.
- ↑ 4.0 4.1 4.2 "Tús á chur leis an gcomhthionól rúnda chun an chéad phápa eile a thoghadh" (ga-IE). Tuairisc.ie (2025-05-07). Dáta rochtana: 2025-05-09.
- ↑ Nuacht RTÉ (2025-04-28). "Comhthionól na gCairdinéal le tosú an 7 Bealtaine" (as ga-IE).
- ↑ 6.0 6.1 Nuacht RTÉ (2025-05-08). "Deatach dubh ar maidin ag fógairt nach bhfuil Pápa tofa fós" (as ga-IE).