Ceolaire feanearrach

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
WD Bosca Sonraí Ainmhí BheoCeolaire feanearrach
Cisticola juncidis Cuir in eagar ar Wikidata

Cisticola juncidis cursitans Cuir in eagar ar Wikidata
Taifead
Cuir in eagar ar Wikidata
Sonraí
Meánlíon in ál3.7 Cuir in eagar ar Wikidata
Tréimhse ghoir13 laethanta Cuir in eagar ar Wikidata
Stádas caomhnaithe
Speiceas is lú imní
UICN22713491 Cuir in eagar ar Wikidata
Tacsanomaíocht
For-ríochtEukaryota
RíochtAnimalia
FíleamChordata
AicmeAves
OrdPasseriformes
FineCisticolidae
GéineasCisticola
SpeiceasCisticola juncidis Cuir in eagar ar Wikidata
(Rafinesque, 1810)
Cineál tacsanomaíochCisticola Cuir in eagar ar Wikidata
Ainmníocht
An chéad ainm Laidine a bhí airSylvia juncidis Cuir in eagar ar Wikidata
Léarscáil de raon an tacsóin

Cuir in eagar ar Wikidata

Is ceolaire de chuid an tSean-Domhain é an ceolaire feanearrach[1] (Cisticola juncidis) le fáil go forleathan agus a n-áirítear a raon pórúcháin i ndeisceart na hEorpa, san Afraic (lasmuigh de na fásaigh agus an fhoraois bháistí), agus i nideisceart na hÁise anuas go dtí dtuaisceart na hAstráile. Éan beag a fhaightear go príomha i bhféarthailte, is fearr é a aithint trína gheadán ruadhonn; chomh maith leis sin, níl dath an óir ar bith ar a choiléar agus tá teascán bán ar a eireaball scothdhonn. Le linn shéasúr an ghoir, bíonn taispeáint eitilte 'anonn is anall' ag na fireannaigh in éineacht le glaonna rialta "zitting" a cuireadh i gcomparáid le cúpla scor den deimheas. Tógann siad a nead phúitse ar crochadh laistigh de thomóg féir.

Tacsanomaíocht agus córasach[cuir in eagar | athraigh foinse]

C. j. uropygialis (Dacár, an tSeineagáil)

Rinne an nádúraí Constantine Samuel Rafinesque cur síos ar an gceolaire feanearrach sa bhliain 1810, agus tugadh an t-ainm déthéarmach Sylvia juncidis air. Is é Campofelice di Roccella sa tSicil an saindúiche atá aige.[2][3] Tagann an t-ainm géinis reatha Cisticola ó kisthos na Sean-Ghréigise, "rós carraige ", agus colere na Laidine," cónaigh ". Tagann an téarma sonrach juncidis ón Laidin freisin. agus is ainm ceana de iuncus "giolcach " é.[4]

Ar fud a raon leathan dáileacháin, tugadh faoi deara roinnt athruithe ar a líonta agus aithnítear an oiread agus 18 fospeiceas. Tá difríocht bheag eatarthu ó thaobh glaonna, cluimhreach agus méide de agus measadh gur speicis iomlána cuid acu i roinnt cóireálacha tacsanomaíocha. Tá an fhoirm ainmniúil le fáil i ndeisceart na Fraince, na Gréige, na Tuirce, na Sicile, na Corsaice agus na hÉigipte agus tá an cisticola in iarthar na Portaingéile agus sa Spáinn. Tá anneuroticus sa Phalaistín, san tSiria, san Iaráic agus san Iaráin, agus tá uropygialis san Afraice thuaidh agus thoir agus perennius (níos faide ó dheas). Tá terrestris sa Ghabúin, in Angóla, agus i ndeisceart na hAfraice. Ní thaispeánann na salimalii, an líon i nGat Thiar na hIndia, athrú séasúrach ar fhad eireaball mar atá sna cursitans ar mhachairí na hIndia agus ar an gcrios tirim i Shrí Lanca, a bhfuil eireaball níos faide aige sa séasúr neamhphóraithe. Tá anlíon malayale fáil i ndeisceart Oirdheisceart na hÁise, tinnabulans níos faide ó thuaidh i ndeisceart na Síne agus tá brunniceps le fáil sa Chóiré agus sa tSeapáin. I measc na líonta eile tá nigrostriatus (Na hOileáin Fhilipíneacha), constans (an tSulaivéis), fuscicapilla (Java Thoir), leanyeri (tuaisceart na hAstráile), normani (iarthuaisceart Queensland) agus laveryi (oirthuaisceart na hAstráile).

Roinntear an géineas seo uaireanta le ghéinis éagsúla eile de chuid na gceolairí theas agus tugtar stádas na fine dó mar Cisticolidae. Tugadh an ceolaire feanearrach ar an speiceas seo roimhe seo, ach tugann an t-ainm reatha comhsheasmhacht leis an iliomad speiceas cisticola trópaiceach, chomh maith le mearbhall a sheachaint le speiceas Meiriceánach darbh ainm an ceolaire feanearrach freisin.

Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. “Cisticola juncidis” | téarma.ie”. Téarma.ie: An Bunachar Náisiúnta Téarmaíochta don Ghaeilge. An Coiste Téarmaíochta. Dáta rochtana: 2023-06-26.
  2. Rafinesque (1810). "Caratteri di alcuni nuovi generi e nuove specie di animali e piante della Sicilia" (in it). Palermo: Per le stampe di Sanfilippo. 
  3. "Check-list of Birds of the World. Volume 11" (1986) 11: 114–117. Cambridge, Massachusetts: Museum of Comparative Zoology.– tríd Biodiversity Heritage Library 
  4. Jobling (2010). "The Helm Dictionary of Scientific Bird Names": 109, 212. London: Christopher Helm. ISBN 978-1-4081-2501-4.