View source for Ceimic orgánach

[[Íomhá:Stamps of Germany (BRD) 1964, MiNr 440.jpg|thumb|Struchtúr móilíneach clasaiceach na ceimice orgánaí - foirmle [[Beinséin|bheinséin]] le [[Friedrich Kekulé]], a léirítear ar stampa poist ón bhliain 1964]]
Is é is '''ceimic orgánach''' ann ná staidéar ar [[Comhdhúil cheimiceach|chomhdhúile]] carbón-bhunaithe. Is féidir le
hadaimh [[Carbón|charbóin]] naisc chomhfhiúsacha láidre a fhoirmiú le h[[Adamh|adaimh]] eile carbóin, rud a chruthaíonn
slabhraí agus fáinní adamh carbóin ar a dtugtar an cnámharlach carbóin. Is féidir leis an charbón [[Nasc singil|naiscshingile]], [[Nasc dúbailte|naisc dhúbailte]] agus [[Nasc triarach|naisc thriaracha]] a fhoirmiú leis féin. Bíonn hidrigin nasctha le hadaimh charbóin fosta sa chnámharlach seo agus tugtar [[Hidreacarbón|hidreacarbón]] ar an chomhdhúil a dhéantar, rud a chiallaíonn nach bhfuil ann ach carbón agus hidrigin. Adaimh eile ar nós [[Ocsaigin|ocsaigin]],
[[Nítrigin|nitrigin]] agus [[Sulfar|sulfar]], is féidir iad a cheangal le [[Nasc comhfhiúsach|naisc chomhfhiúsacha]] leis an chnámharlach carbóin (ag glacadh áit na n-adamh hidrigine). Na comhdhúile a bhíonn ann dá thoradh seo, is gnách leo bheith
níos imoibríche ná an hidreacarbón bunúsach. Tugtar [[Feidhmghrúpa|feidhmghrúpaí]] ar ghrúpaí dá leithéid agus is iad na grúpaí seo a chinneann [[Imoibriú ceimiceach|imoibrithe cheimiceacha]] an [[Móilín|mhóilín]]. Lena rá ar dhóigh eile, tá an cheimic a bhaineann le [[Comhdhúil orgánach|comhdhúil orgánach]] á cinneadh ag a [[Feidhmghrúpa|feidhmghrúpa]] agus is é an feidhmghrúpa an grúpa imoibríoch taobh istigh de chomhdhúil. Móilíní orgánacha a bhfuil an feidhmghrúpa céanna iontu, is baill iad den tsraith [[Homalógacht|homalógach]] chéanna. I sraith homalógach, tá comhdhúile ann a bhfuil an fhoirmle ghinearálta chéanna acu; léiríonn airíonna comhchosúla ceimiceacha grádú maidir le hairíonna fisiceacha agus bíonn gach ball difriúil leis an cheann ina dhiaidh le haonad CH<sub>2</sub>. <ref>COMHAD FÍRICÍ:
CEIMIC GCE. [https://ccea.org.uk/downloads/docs/Support/Comhad%20F%C3%ADric%C3%AD%3A%20AS/2019/Comhad%20F%C3%ADric%C3%AD%3A%202.2%3A%20Ainmn%C3%ADocht%20agus%20Isim%C3%A9ireacht.pdf] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210810142242/https://ccea.org.uk/downloads/docs/Support/Comhad%20F%C3%ADric%C3%AD%3A%20AS/2019/Comhad%20F%C3%ADric%C3%AD%3A%202.2%3A%20Ainmn%C3%ADocht%20agus%20Isim%C3%A9ireacht.pdf |date=2021-08-10 }}</ref>
== Tagairtí ==
{{Reflist}}
[[Catagóir: Ceimic orgánach | ]]
[[Catagóir: Ceimic]]
[[Catagóir: Comhdhúile orgánacha | Ceimic]]