Cógas paitinne
Cógas ar bronnadh paitinn air is ea cógas paitinne (Béarla: patent medicine), nó a gcuireann an déantóir a ainm air ag rá go bhfuil ceart toirmeascach díolta aige.
Stair
[cuir in eagar | athraigh foinse]Thosaigh cógais phaitinne le Reacht na Monaplachtaí i Sasana i 1624, a thug monaplacht chosanta díolta ar feadh 14 bliain ar chógas brandáilte. Bhí cead ag déantóirí na gcógas seo comhábhair rúnda a chur iontu go dtí 1941 nuair a chuir an tAcht Cógaisíochta is Cógas iachall orthu na comhábhair a nochtadh ar chúiseanna sábháilteachta.
D'fhás díol na gcógas paitinne go mór san 18ú céad, agus bhí siad an-choitianta i Meiriceá. I 1796, fuair Samuel Óg Lee an chéad phaitinn ar chógas sna Stáit Aontaithe, piollaí domlais, agus faoi 1804 bhí níos mó ná 80 cógas paitinne á ndíol trí fhógraíocht, paimfléidí is taistealaithe tráchtála.
Sa 19ú céad tháinig cógais phaitinne a rinneadh sna Stáit Aontaithe féin i gceannas ar an margadh ansin. Inniu ciallaíonn an téarma drugaí dílsithe a bhíonn ar fáil gan oideas dochtúra, ach faoi rialúcháin Bhord Leigheasra na hÉireann (an Riarachán Bia is Drugaí sna Stáit Aontaithe).[1]
Féach freisin
[cuir in eagar | athraigh foinse]Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ Hussey, Matt (2011). "Cógas paiteanta". Fréamh an Eolais. Coiscéim. p. 155.
 | Tá an t-alt seo bunaithe ar ábhar as Fréamh an Eolais, ciclipéid eolaíochta agus teicneolaíochta leis an Ollamh Matthew Hussey, foilsithe ag Coiscéim sa bhliain 2011. Tá comhluadar na Vicipéide go mór faoi chomaoin acu beirt as ucht cead a thabhairt an t-ábhar ón leabhar a roinnt linn go léir. |
 | Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |