Bulla- agus béarmhargadh

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Tarbh (bulla-) agus béar (béar-) os comhair an stocmhalartáin i bhFrankfurt - Frankfurter Wertpapierbörse (FWB)

Tugtar bullamhargadh agus béarmhargadh ar an dá chineál treocht ar an stocmhalartán nó ar an margadh.

Bullamhargadh[cuir in eagar | athraigh foinse]

Is é is bullamhargadh ann ná margadh ina bhfuil na praghsanna ag dul in airde. "Bulla" a thugtar ar an amhantraí atá ag iarraidh airgead a shaothrú ar an mbullamhargadh. I nGaeilge na Gaeltachta, déarfaí freisin go bhfuil "fuadach ar an margadh". Níl stádas oifigiúil ag an leagan seo, áfach. Chloisfeá ar aonach an bheostoic é, sna laethanta a bhí.

Ar an stocmhalartán, bíonn an bullamhargadh ann nuair a bhíonn na hinfheisteoirí dóchasach as an todhchaí agus iad ag súil le tuilleadh ardú ar na praghsanna. Mar sin, bíonn siad ag iarraidh scaireanna a cheannach le go bhféadfaidís iad a dhíol níos daoire níos déanaí, sin nó airgead a shaothrú ar na díbhinní.

Béarmhargadh[cuir in eagar | athraigh foinse]

Is éard is béarmhargadh ann ná margadh ina bhfuil praghsanna na scaireanna nó na dtráchtearraí ag titim. Tugtar "béar" ar an amhantraí atá ag iarraidh airgead a shaothrú ar an mbéarmhargadh. Téarma Béarla is ea an focal sin "béarmhargadh" a haistríodh focal ar fhocal go Gaeilge. Aonach briosc an téarma dúchasach, ach dealraíonn sé nach bhfuair na téarmadóirí an leagan seo sách soiléir le stádas oifigiúil a bhronnadh air. Téarma traidisiúnta de chuid na n-aontaí beostoic é.

Ar an mbéarmhargadh, tá gach infheisteoir ag dul in éadóchas faoin todhchaí, agus é ag iarraidh fáil réitithe dá chuid scaireanna ar phraghas chomh buntáisteach agus is féidir, sula gcaillfidh siad a bhfuil fágtha den luach iontu. Dá thoradh sin, leathfaidh an dearcadh duairc ar fud an mhargaidh, agus sa deireadh, is féidir go n-iompóidh an béarmhargadh ina chliseadh mhór agus na hinfheisteoirí ag iompairc le chéile ag iarraidh na scaireanna a dhíol uathu.

Léim an chait mhairbh[cuir in eagar | athraigh foinse]

Má thagann feabhas beag gearrshaolach ar na praghsanna i ndiaidh dóibh titim fhada a chur díobh, tabharfaidh na hanailiseoirí stocmhalartáin léim an chait mhairbh air, más é an tuairim atá acu nach leor é le deireadh a chur leis an mbéarmhargadh. Tá an leagan cainte seo bunaithe ar an meafar "go léimfeadh an cat marbh féin dá dtitfeadh sé ó airde mhór anuas."