Aonocsaíd charbóin
| Aonocsaíd charbóin | |
|---|---|
|
|
| Aitheantóirí | |
| Uimhir CAS | 630-08-0 |
| PubChem | 281 |
| Airíonna | |
| Foirmle mhóilíneach | CO |
| Mais mhóilíneach | 28.010 g mol−1 |
| Dealramh | Gás nimhe nach bhfuil boladh as ná dath ann |
| Dlús | 1.250 g L−1 (ag 0 °C, 1 atm) |
| Leáphointe | −205 °C |
| Fiuchphointe | −191.5 °C |
| Slaodacht | 0.0026 g/100 mL (20 °C) |
| Déphol | 0.112 D |
| Guaiseacha | |
| NFPA 704 |   
|
Gás nimhe nach bhfuil boladh as ná dath ann is ea an aonocsaíd charbóin, CO. Gintear é nuair a chuirtear carbón nó comhdhúile carbóin trí thine agus an ocsaigin ag rith gann, ionas nach féidir an carbón a dhó go dé-ocsaíd. Tá an chuma ar an scéal go bhfuil feidhmeanna nádúrtha éigin ag an aonocsaíd charbóin san orgánach, ach tríd is tríd is nimh í, agus í ag oibriú cosúil leis an gciainíd. Is é sin, téann an móilín aonocsáide carbóin in áit na hocsaigine i móilíní haemaglóibíne san fhuil, ionas nach féidir leis an haemaglóibín ocsaigin a iompar a thuilleadh.
Nimhiú[cuir in eagar | athraigh foinse]
Cúisíonn nimhiú ó aonocsaíd charbóin bás daoine ar fud na cruinne, nuair a bhíonn teasairí ag feidhmiú go lochtach nó nuair nach mbeidh aerchóireáil nó gaotháin ag feidhmiú mar is ceart. Is deacair diagnóis a dhéanamh ar an nimhiú seo rud a fhágann gur minic nach smaointítear air i gcásanna le daoine atá tinn. Fágann an nimhiú dath dearg silíní ar an gcorpán uaireanta (cé nach comhartha iontaofa é sin).
 |
Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |