Aonocsaíd charbóin

Aonocsaíd charbóin

Substaint cheimiceach	comhdhúil cheimiceach, gás inlasta, developmental toxicant (en) , metabolite (en) , ocsócharbón agus type of chemical entity (en)
Mais mhóilíneach	27.995 Da
Tacsón ina n-aimsítear é	Homo sapiens
Ról	antimetabolites (en) agus gaseous signaling molecule (en)
Struchtúr ceimiceach
Foirmle cheimiceach	CO
SMILES canónta	Model 2D [C-]#[O+]
InChI	Model 3D
Airí
Dlús	0.00125 g/cm³
Luas forleata fuaime	338 m/s (0 °C, gás)
Tuaslagthacht	2 g/100 g (uisce, 20 °C)
Pointe leáite	−205 °C
Fiuchphointe	−192 °C (a 760 Torr)
Eantrópach mólarach caighdeánach	197.7 J/(mol K)
Eantalpacht chaighdeánach an fhoirmithe	−110.52 kJ/mol
Galbhrú	35 atm (a 20 °C)
Guais
Teorainn inlasta íochtair	12.5 vol%
Teorainn inlasta uachtarach	74 vol%
Meánteorainn nochta ualaithe ama	40 mg/m³ (10 h, luach ar iarraidh) 55 mg/m³ (8 h, Stáit Aontaithe Mheiriceá)
Uasteorainn nochta	229 mg/m³ (luach ar iarraidh)
Láithreach contúirteach don bheatha nó sláinte	1,380 mg/m³
NFPA 704: Standard System for the Identification of the Hazards of Materials for Emergency Response ()
Eile
éadathachas, odorlessness (en) agus tastelessness (en)

Gás nimhe nach bhfuil boladh as ná dath ann is ea an aonocsaíd charbóin, CO. Gintear é nuair a chuirtear carbón nó comhdhúile carbóin trí thine agus an ocsaigin ag éirí gann, ionas nach féidir an carbón a dhó ina dhé-ocsaíd. Tá an chuma ar an scéal go bhfuil feidhmeanna nádúrtha éigin ag an aonocsaíd charbóin san orgánach, ach tríd is tríd is nimh í, agus í ag oibriú cosúil leis an gciainíd. Is é sin, téann an móilín aonocsáide carbóin in áit na hocsaigine i móilíní haemaglóibíne san fhuil, ionas nach féidir leis an haemaglóibín ocsaigin a iompar a thuilleadh.

Nimhiú

Nimhiú ó aonocsaíd charbóin is cúis le bás daoine ar fud na cruinne, nuair a bhíonn teasairí ag feidhmiú go lochtach nó nuair nach mbíonn aerchóireáil nó gaothráin ag feidhmiú mar is ceart. Is deacair diagnóis a dhéanamh ar nimhiú den chineal seo, rud a fhágann gur minic nach smaointítear air i gcásanna ina mbíonn daoine tinn. Fágann an nimhiú dath dearg na silíní ar an gcorp uaireanta (cé nach comhartha iontaofa é sin).