Aonocsaíd charbóin
| Substaint cheimiceach |
comhdhúil cheimiceach, gás inlasta, developmental toxicant (en)  , metabolite (en) , ocsócharbón agus aicme eintiteas ceimiceach |
|---|---|
| Mais mhóilíneach | 27.995 Da |
| Tacsón ina n-aimsítear é | |
| Ról |
antimetabolites (en) agus gaseous signaling molecule (en) |
| Struchtúr ceimiceach | |
| Foirmle cheimiceach | CO |
 | |
| SMILES canónta |
Model 2D [C-]#[O+] |
| InChI | Model 3D |
| Airí | |
| Dlús |
0.00125 g/cm³  |
| Luas forleata fuaime |
338 m/s (0 °C, gás) |
| Tuaslagthacht |
2 g/100 g (uisce, 20 °C) |
| Pointe leáite |
−205 °C |
| Fiuchphointe |
−192 °C (a 760 Torr) |
| Eantrópach mólarach caighdeánach | 197.7 J/(mol K) |
| Eantalpacht chaighdeánach an fhoirmithe | −110.52 kJ/mol |
| Galbhrú |
35 atm (a 20 °C) |
| Guais | |
| Teorainn inlasta íochtair | 12.5 vol% |
| Teorainn inlasta uachtarach | 74 vol% |
| Meánteorainn nochta ualaithe ama |
40 mg/m³ (10 h, luach ar iarraidh) 55 mg/m³ (8 h, Stáit Aontaithe Mheiriceá) |
| Uasteorainn nochta |
229 mg/m³ (luach ar iarraidh) |
| Láithreach contúirteach don bheatha nó sláinte | 1,380 mg/m³ |
|
NFPA 704: Standard System for the Identification of the Hazards of Materials for Emergency Response () | |
| Eile | |
|
éadathachas, odorlessness (en) agus tastelessness (en) | |
Gás nimhe nach bhfuil boladh as ná dath ann is ea an aonocsaíd charbóin, CO. Gintear é nuair a chuirtear carbón nó comhdhúile carbóin trí thine agus an ocsaigin ag rith gann, ionas nach féidir an carbón a dhó go dé-ocsaíd. Tá an chuma ar an scéal go bhfuil feidhmeanna nádúrtha éigin ag an aonocsaíd charbóin san orgánach, ach tríd is tríd is nimh í, agus í ag oibriú cosúil leis an gciainíd. Is é sin, téann an móilín aonocsáide carbóin in áit na hocsaigine i móilíní haemaglóibíne san fhuil, ionas nach féidir leis an haemaglóibín ocsaigin a iompar a thuilleadh.
Nimhiú[cuir in eagar | athraigh foinse]
Cúisíonn nimhiú ó aonocsaíd charbóin bás daoine ar fud na cruinne, nuair a bhíonn teasairí ag feidhmiú go lochtach nó nuair nach mbeidh aerchóireáil nó gaotháin ag feidhmiú mar is ceart. Is deacair diagnóis a dhéanamh ar an nimhiú seo rud a fhágann gur minic nach smaointítear air i gcásanna le daoine atá tinn. Fágann an nimhiú dath dearg silíní ar an gcorpán uaireanta (cé nach comhartha iontaofa é sin).
Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]
Naisc sheachtracha[cuir in eagar | athraigh foinse]
 |
Is síol faoin substaint cheimiceach é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid.
Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |