An Bhearú
(ga) An Bhearú  | ||||
| ||||
| Cineál | Abhainn | |||
|---|---|---|---|---|
| Logainm.ie | 116552 | |||
| Foinse | ||||
| Mór-roinn | an Eoraip | |||
| Limistéar riaracháin | Éire | |||
| Deireadh | ||||
| Suíomh | An tSiúir | |||
| ||||
| Craobh-abhainn | An Fheoir, Abhainn Ghabhráin, Figile River (en)  , Finnery River (en) , Burren River (en) , Owenass River (en) | |||
| Tréithe | ||||
| Toisí | 192 ( ) km | |||
Is abhainn in Éirinn í An Bhéarú. Tá sé ar cheann de Cumar na dtrí Uisce; is iad an tSiúir agus an Fheoir an dá cheann eile. Is í an Bhearú an ceann is faide de na trí abhainn agus, ag 192 km (120 mhíle), an dara abhainn is faide in Éirinn, taobh thiar den tSionainn. Is é dobharcheantar na Bearú ná 3,067 km2 sula dtéann an Fheoir isteach beagán os cionn 20 km roimh a bhéal. Is é meánráta sreafa fadtéarmach na habhann, arís sula dtéann an Fheoir isteach inti, ná 37.4 méadar ciúbach in aghaidh an tsoicind.[1] Ag an gcumasc leis an bhFeoir, is é a abhantrach ná ca. 5,500 km2 agus a urscaoileadh os cionn 80 m3/s.
Cúrsa
[cuir in eagar | athraigh foinse]Tá foinse na Bearú ag Gleann Bearú i Sléibhte Shliabh Bladhma i gContae Laoise.
I measc na mbailte a dtéann an Bhearú tríd ar a bealach chun na farraige taobh amuigh de Phort Láirge tá Cúil an tSúdaire, Mainistir Eimhín, Baile Átha Í, Ceatharlach/An Ghráig, Muine Bheag, An Droichead Nua, Gráig na Manach agus Ros Mhic Thriúin.
Cruthaíonn an abhainn teorainn nádúrtha idir contaetha Chill Chainnigh agus Phort Láirge, ar a bruach dheis, agus, ar a bruach clé, contaetha Cheatharlach agus Loch Garman.
Ainm
[cuir in eagar | athraigh foinse]Thagann ainm An Bhéarú ón bPróta-Cheilteach boru- ("beirigh, fiuch"), rud a d'fhágfadh go bhfuil sé gaolmhar le Borvo, dia Ceilteach (Gallach) na mianraí agus an fíoruisce.[2]
Tá baint ag ainm na habhann le gníomhais sheanscéalta Dían Cécht, a mharaigh trí nathair a fuarthas i gcroí mhac an Mhór-Ríoghain agus a chaith isteach sa Bhearú iad, rud a chuir ag fiuchadh í.[3]
Stair
[cuir in eagar | athraigh foinse]Chuir an Bearú teorainn nádúrtha ar fáil go stairiúil idir ríochtaí Laigin ar an gcladach thoir agus Osraige ar an gcladach thiar.
Féach freisin
[cuir in eagar | athraigh foinse]Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ Earráid leis an lua: Invalid
<ref>tag; no text was provided for refs namedauto - ↑ Monnier (2019). "Nommer la nature : toponymie de la nature dans la Topographia Hibernica de Gerald of Wales". Études irlandaises (44–1): 31–46. doi:. ISSN 0183-973X.
- ↑ Shaw. "Indo-European Dragon-Slayers and Healers, and the Irish Account of Dian Cécht and Méiche". Dáta rochtana: 17 May 2016.