An Bhanglaidéis
| |||||
Mana: Níl aon ann. | |||||
Amhrán náisiúnta: Amar Shonar Bangla "Mo Bheangál Órga" | |||||
![]() | |||||
Príomhchathair | Dhaka 23°42′ Thuaidh 90°22′ Thiar | ||||
An chathair is mó | Dhaka | ||||
Teangacha oifigiúla | Beangáilis | ||||
Rialtas | Poblacht Pharlaiminteach Abdul Hamid Sheikh Hasina | ||||
Neamhspleáchas Fógraithe Victory Day |
ón Phacastáin 26 Márta, 1971 16 Nollaig, 1971 | ||||
Achar • San iomlán • Uisce (%) |
143,998 km² (94ú) 7.0 | ||||
Daonra • Meas. ó 2008 • Daonáireamh 2001 • Dlús |
154,037,902 (8ú) 129,247,233 985/km² (11ú) | ||||
OTI (PCC) • San iomlán • An duine |
Meas. ó 2005 US$ 305.6 billiún (31ú) US$ 2,011 (143ú) | ||||
Airgeadra | Taka (BDT )
| ||||
Crios ama • Samhradh (CSL) |
+6 (UTC) +6 (UTC) | ||||
Fearann Idirlín | .bd | ||||
Glaochód | +880
| ||||
Is tír atá suite san Áise Theas í an Bhanglaidéis, nó Daonphoblacht na Bangladéise[1]. Tá teorainn mhór aici leis an India, agus teorainn bheag le Maenmar san oirdheisceart. Tá Bá Bheangál sa deisceart.
Tá an tír suite sa réigiún Beangál. Is grúpa eitneach Áiseach iad na Beangálaigh. Is í an Bheangáilis a bpríomhtheanga.
Clár ábhair
Stair[cuir in eagar | athraigh foinse]
An Réimeas Briotanach[cuir in eagar | athraigh foinse]
Tugtar An Réimeas Briotanach (Béarla: The British Raj) (Hiondústáinis: राज, راج, rāj nó go litriúil "Réimeas") ar an dtréimhse ama ina raibh forlámhas coilíneach na Breataine i bhfeidhm ar fho-ilchríoch na hIndia idir 1858 agus 1947. Áirítear an réigiún ar a dtugtar go coitianta 'An India' in úsáid chomhaimseartha, na fearainn a bhí riartha go díreach ag an Ríocht Aontaithe, mar aon leis na stáit ríoga a rialaigh rialóirí aonair faoi cheannasaíocht Corónach na Breataine.
Gorta[cuir in eagar | athraigh foinse]
Bhí gorta sa Bheangáil sna 1940idí déanacha. Fuair na milliúin bás in oirthear na hIndia is an Bheangáil Thoir (an Bhanglaidéis anois) leis an seargadh ríse. Tá an galar sin annamh anois mar gur tugadh isteach saghsanna frithsheasmhacha.
1947[cuir in eagar | athraigh foinse]
Cuireadh críochdheighilt i bhfeidhm ar an réigiúin sa bhliain 1947, nuair a tháinig deireadh leis an Réimeas Briotanach agus nuair a bunaíodh an Phacastáin agus an India, na tíortha chomharbais.
1952[cuir in eagar | athraigh foinse]
Roghnaíodh an 21 Feabhra an Lá Idirnáisiúnta na Máthairtheangacha a cheiliúradh, in ómós na mac léinn a maraíodh agus iad ag agóidíocht ar son a dteanga dhúchais, Bangla, sa Bhanglaidéis i 1952[2].
Neamhspleáchas[cuir in eagar | athraigh foinse]
Ar an 26 Márta 1971, thosaigh an oibríocht mhíleata "solas cuardaigh". D'ionsaigh an Phacastáin Thiar na náisiúnaithe sa Bhanglaidéis. Tharla cinedhíothú. Dúnmharaíodh go barbartha 300-500,000 (3 milliún a deir an rialtas inniu)[3].
Bhain Oirthear na Pacastáine neamhspleáchas amach ó Phacastáin Thiar i mí Nollag 1971. Tugadh "an Bhanglaidéis" ar an tír nua ag an am sin.
Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]
- ↑ "Bangladesh" The World Factbook — Central Intelligence Agency.
- ↑ Tuairisc.ie, 17 Feabhra 2015
- ↑ BBC (Dummett, Mark, 16 December 2011. "Bangladesh war: The article that changed history")
Comhlathas na Náisiún | ||
---|---|---|
![]() ![]() • |
![]() |
Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |