Jump to content

An Araib Shádach

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Bosca Geografaíocht PholaitiúilAn Araib Shádach
المملكة العربية السعودية (ar)
السعودية (ar)
Kerajaan Arab Saudi (ms)
Arab Saudi (ms)
Kingdom of Saudi Arabia (en)
Saudi Arabia (en) Cuir in eagar ar Wikidata
Bratach Armas
Bratach Armas

AintiúnAmhrán náisiúnta na hAraibe Sádaí Cuir in eagar ar Wikidata

Mana«Shahada» Cuir in eagar ar Wikidata
Siombail oifigiúilFalco Cuir in eagar ar Wikidata
Ainmnithe in ómósSaud I Cuir in eagar ar Wikidata
Suíomh
Map
 23° 43′ 00″ N, 44° 07′ 00″ E / 23.71667°N,44.11667°E / 23.71667; 44.11667

PríomhchathairRiyadh Cuir in eagar ar Wikidata
Daonra
Iomlán33,000,000 (2018) Cuir in eagar ar Wikidata
• Dlús14.67 hab./km²
Líon na dteaghlach4,643,151 (2010) Cuir in eagar ar Wikidata
Teanga oifigiúilan Araibis Cuir in eagar ar Wikidata
ReiligiúnIoslam Cuir in eagar ar Wikidata
Tíreolaíocht
Cuid dean Meánoirthear
Iarthar na hÁise
stáit Arabacha de chuid Mhurascaill na Peirse Cuir in eagar ar Wikidata
Achar dromchla2,250,000 km² Cuir in eagar ar Wikidata
Suite i nó in aice le limistéar uisceMurascaill na Peirse, an Mhuir Rua agus Gulf of Aqaba (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
Pointe is airdeJabal Sawda (en) Aistrigh (3,015 m) Cuir in eagar ar Wikidata
Pointe is íslean Mhuir Rua (0 m) Cuir in eagar ar Wikidata
Ar theorainn le
Sonraí stairiúla
Leanann sé/síRíocht Nejd agus Hejaz Cuir in eagar ar Wikidata
Bunaitheoir(í)Bunaitheoirí na hAraibe Sádaí Cuir in eagar ar Wikidata
Cruthú 622Stát ceannasach Rashidun Caliphate (en) Aistrigh
1447Tír stairiúilHereditary monarchy (en) Aistrigh Éimíríocht Diriyah
1727RíshliochtTeaghlach Saud
Eachtra thábhachtach
First Saudi State (en) Aistrigh (1745)
Second Saudi State (en) Aistrigh (1818)
Third Saudi State (en) Aistrigh (1902) Cuir in eagar ar Wikidata
Saoire phoiblí
Eagraíocht pholaitiúil
Córas rialtaismonarcacht absalóideach, dialathas agus monarcacht Cuir in eagar ar Wikidata
Comhlacht feidhmiúcháinCouncil of Ministers of Saudi Arabia (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
Comhlacht reachtachPríomh-Aire na hAraibe Sádaí Cuir in eagar ar Wikidata
• Príomh-Aire na hAraibe Sádaí Cuir in eagar ar WikidataSalman bin Abdulaziz Al Saud (2015–) Cuir in eagar ar Wikidata
Údarás breithiúnach is airdeSupreme Judicial Council of Saudi Arabia (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
Eacnamaíocht
OTI ainmniúil868,585,871,465 $ (2021) Cuir in eagar ar Wikidata
Airgeadrariyal na hAraibe Sádaí Cuir in eagar ar Wikidata
Aitheantóir tuairisciúil
Lonnaithe i gcrios ama
Fearann Idirlín barrleibhéil.sa agus AlSaudiah Cuir in eagar ar Wikidata
Glaochód+966 Cuir in eagar ar Wikidata
Uimhir theileafóin éigeandála112, 911, 999 agus 911 Cuir in eagar ar Wikidata
Cód tíreSA Cuir in eagar ar Wikidata
Eile

Suíomh gréasáinsaudi.gov.sa Cuir in eagar ar Wikidata

Is tír sa Mheánoirthear í an Araib Shádach, an tír is mó sa réigiún sin. Is ríocht í, agus tír naofa í in Ioslam.

Déimeagrafaic

[cuir in eagar | athraigh foinse]

Bhí tuairim is 32 milliún duine ina gcónaí sa tír sa bhliain 2022. De réir Daonáireamh 2022, bhí thart ar 14 milliún neamhnáisiúnach ina gcónaí sa tír, nó 44% den daonra iomlán.[1]

Is í Riyadh an phríomhchathair agus an chathair is mó.

Stair agus polaitíocht

[cuir in eagar | athraigh foinse]

Bhunaigh Muhammad ibn Abd al-Wahhab an ghluaiseacht Wahhabachas sa 18ú haois.

Ar an 8 Eanáir 1926, d'éirigh Ibn Saud,[2][3] Sultán de chuid Nejd, ina rí ar Ríocht Hejaz .[4]

Ar an 20 Bealtaine 1927, síníodh an conradh Jeddah, agus d'aithin an Ríocht Aontaithe an Ibn Saud agus na ríochtaí Hejaz and Nejd.

D'oscail an t-aitheantas seo an bealach chuig Ríocht na hAraibe Sádaí a chruthú. Fograíodh neamspleáchas na hAraibe Sádaí ar an 23 Meán Fómhair 1932.[5]

Ba é Ibn Saud na hAraibe Sádaí go dtí lá a bháis in 1953.

Ba é Abdullah bin Abdulaziz al-Saud na hAraibe Sádaí ó 1 Lúnasa 2005 go dtí a bhás, ar 22 Eanáir 2015 (bhí sé nócha bliain d’aois ag an am sin).[6]

Is é a dheartháir óg, Salman bin Abdulaziz Al Saud a chomharba, agus ina rí ar an tír ó 2015.[7] Ach 'sé Mohammed bin Salman (a rugadh ar 31 Lúnasa 1985) i gceannas ar an tír i ndáiríre.

Díolann Ríocht na hAraibe Sádaí níos mó ola ná aon tír eile.[8]

Naisc sheachtracha

[cuir in eagar | athraigh foinse]
  1. Reuters (2023). "Saudi population at 32.2 million, 63% of Saudis under 30 years old, census shows". Dáta rochtana: 2024.
  2. "Ibn Saud" (as en) (2023-12-24). Wikipedia. 
  3. Abdulaziz bin Abdul Rahman Al Saud; عبد العزيز بن عبد الرحمن آل سعود
  4. "Kingdom of Hejaz and Nejd" (as en) (2023-11-16). Wikipedia. 
  5. "Proclamation of the Kingdom of Saudi Arabia" (as en) (2023-11-27). Wikipedia. 
  6. Eleathanach, 26 Eanáir 2015
  7. "Salman of Saudi Arabia" (as en) (2024-01-01). Wikipedia. 
  8. "The World's 10 Biggest Oil Exporters" (en). Investopedia. Dáta rochtana: 2024-01-07.