Alba Nuadh

Alba Nuadh
Nova Scotia (en) Nouvelle-Écosse (fr) Alba Nuadh (gd)
Bratach Armas
Mana	«Munit Haec et Altera Vincit»
Ainmnithe in ómós	Albain
Suíomh
45° N, 63° O
Stát ceannasach	Ceanada
Príomhchathair	Halifax, Albain Nua
Daonra
Iomlán	969,383 (2021)
• Dlús	17.53 hab./km²
Teanga oifigiúil	Béarla
Tíreolaíocht
Achar dromchla	55,283 km²
Suite i nó in aice le limistéar uisce	an tAigéan Atlantach, Bá Fundy, Gulf of Saint Lawrence (en) agus Northumberland Strait (en)
Pointe is airde	White Hill (en) (535 m)
Pointe is ísle	an tAigéan Atlantach (0 m)
Ar theorainn le	New Brunswick Oileán Phrionsa Éadbhard
Sonraí stairiúla
Leanann sé/sí	Nova Scotia (en)
Cruthú	1867
Saoire phoiblí	Remembrance Day (en) (11 Samhain) Lá an Dreoilín (26 Nollaig)
Eagraíocht pholaitiúil
Córas rialtais	córas parlaiminteach
Comhlacht feidhmiúcháin	Rialtas na hAlban Nua
Comhlacht reachtach	General Assembly of Nova Scotia (en)
• Monarc Cheanada	Séarlas, Prionsa na Breataine Bige (2022–)
Eacnamaíocht
OTI ainmniúil	46,849,000,000 $ (2020)
Airgeadra	dollar Cheanada
Aitheantóir tuairisciúil
Cód poist	B
Lonnaithe i gcrios ama	Atlantic Time Zone (en) (a America/Halifax (en) , America/Glace_Bay (en) )
Cód ISO 3166-2	CA-NS
Eile
Suíomh gréasáin	novascotia.ca

Is cúige i gCeanada í Albain Nua (nó Alba Nuadh as Gaeilge na hAlban). Tá sí suite ar an leithinis Albain Nua agus ar roinnt oileán in aice léi in oirthear Cheanada. Tá timpeall is 940,000 daoine ann, agus is í Halifax an phríomhchathair.

Mar chuaigh cuid mhór daoine as Albain go hAlbain Nua (go háirithe go hOileán Cheap Breatainn, an t-oileán lastuaidh den leithinis mhór) sa 1700í agus 1800í, bhí Gaeilge Cheanada an teanga a labhraíodh ar Cheap Breatainn go dtí na 1900í. Cé nach bhfuil ach cuid an-bheag (agus seandaoine iad, den chuid is mó) ann fós a bhfuil an teanga acu anois, tá spéis ag pobal an oileáin Gaeilge na hAlban a fhoghlaim agus an cultúr Albanach a chaomhnú. Is de bharr mhuintir Ghaeilge na hAlban a baisteadh an t-ainm seo ar an gceantar, cé nach raibh go leor daoine as Albain ann taobh amuigh de Cheap Breatainn.

Roimhe sin, ba iad na Mik'maq, an mhuintir bhundúchasach, a bhíodh ina gcónaí ann.

Teangacha

Máthairtheanga in Albain Nua: Dearg – tromlach Béarlóir, Oráiste – meascaithe, Gorm – tromlach Frainciseoir .

Uimh	Teanga	Daonra	Ceatadán
1.	Béarla	836,085	92.46%
2.	Fraincís	31,105	3.44%
3.	Araibis	5,965	0.66%
4.	Teangacha Algonquian	4,685	0.52%
	Mi'kmaq	4,620	0.51%
5.	Gearmáinis	3,275	0.36%
6.	Sínis	2,750	0.30%
	Mandairínis	905	0.10%
	Cantainis	590	0.06%
7.	Ollainis	1,725	0.19%
8.	Spáinnis	1,545	0.17%
9.	Tagálaigis	1,185	0.13%
10.	Peirsis	1,185	0.13%

Contaetha

• Contae Annapolis
• Contae Antigonis
• Contae Cheap Bhreatainn
• Contae Colchester
• Contae Cumberland
• Contae Digby
• Contae Mainisdear
• Contae Halifax
• Contae Hants
• Contae Inbhir Nis
• Contae Kings
• Contae Lunenburg
• Contae Pictou
• Contae Richmond
• Contae Shelburne
• Contae Bhictoria
• Contae Yarmouth

Ceantair

• Antigonis, Abhainn Mhór, Árasaig
• Baile Shidni, Baile Inbhir Nis, Badaig, Baile a' Chlamhain, Bráigh na h-Aibhneadh, Bráigh na h-Aibhne, Baile Anna, Baile nan Gall
• Cóbh a' Phlástair, Céap Breatuinn, An Caolas Leathann, An Cladach a Tuath, Calgarraidh
• Drochaid Mhira
• Eilean na Nollaig
• Glasbaidh, Glaschu Úr
• Hogamah
• Loch Laomainn, Loch an Fhamhair
• Mábu, A' Mhira Mhór
• Am Pón Mór
• Siorrachd Mainisdear, Siorrachd Bhictoria, Steórnabhagh, Siúdaig Mhór, Sanndraigh, Siorrachd Gleanna Garadh, Siorramachd Bhruis
• Tráigh Mhór, An Tuirc

Tíreolaíocht

• Sgurra Bhreac
• Uisge Bán

Geilleagar

Ba C$38.397 bn. an olltáirgeacht intíre (OTI) a bhí ag Albain Nua sa bhliain 2012.

Naisc sheachtracha

• A' Ghàidhlig ann an Albainn Nuaidh
• BBC Naidheachdan 2021-02-08: Prìomhaire ùr ann an Alba Nuadh