Aorta

Aorta
Sonraí
Laidin	artèria aorta o només aorta
Cuid de	artery system (en) agus great arteries (en)
Aitheantóirí
MeSH	D001011
TA	A12.2.02.001
FMA	3734 : il-aiseach – ordlathach
Acmhainní seachtracha
	Téarmaíocht anatamaíoch

Is é an t-Aorta, (ón nGréigis "aeiro", ardaigh)^[1] an fuileadán is mó sa cholainn dhaonna, a éiríonn as méadailín clé an chroí agus a thógann fuil a bhfuil ocsaigin inti go gach cuid den cholainn sa chóras imshruthaithe córasach.^[2] Feictear é in ainmhithe eile chomh maith.

Cúrsa an aorta[cuir in eagar | athraigh foinse]

Is iondúil go roinntear an t-aorta ina chúig chuid/roinn^[3]^[4]:

An t-aorta éiritheach-an chuid idir an croí agus áirse an aorta
Áirse an aorta- buaic an aorta atá cosúil le "U" bun os cionn
An t-aorta íslitheach- an chuid den aorta ón áirse go dtí an pointe ag a roinneann sé ina artairí iliacha comónta
- Aorta an Tóracs- an leath den aorta íslitheach os cionn na scairte
- Aorta an abdómnain- an leath den aorta íslitheach faoi bhun na scairte

Gnéithe[cuir in eagar | athraigh foinse]

Artaire leaisteach is ea an t-aorta, agus mar sin tá sé insínte go maith. Nuair a chrapann an méadailín clé le fuil a bhrú isteach san aorta, méadaíonn an t-aorta. Tugann an síneadh seo an fuinneamh poitéinsiúil a choinneoidh an brú fola i rith diastóil, mar go gcrapann an t-aorta go h-éighníomhach le linn an ama seo.

Radharc tosaigh ón tosach den chroí daonna agus é ar oscailt. Léiríonn na saighde bána gnáth-shreabhadh na fola.

Galair/Paiteolaíocht[cuir in eagar | athraigh foinse]

Ainéaras Chuas Valsalva
Ainéaras Aortach- míotach(myotic), baictéarach (m.sh an bholgach fhrancach (an tsifilis)), siabhránach, géiniteach, bainteach le galar comhlach de chuid an chroí
- Ainéaras Aortach Diosctha
Comhchaolú aortach- réamh-dhuchta, iar-dhuchta
Ataireóiscléaróis
Siondróm Marfan
Siondróm Ehlers-Danlos
Steanóis aortach
Tráma, mar shampla maidhm thrámach aortach, den chuid is mó bíonn siad seo tóracsach agus aimhneasach don artaire fochlabhach ar chlé, agus bíonn siad marfach go minic.

Féach freisin[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]

↑ Illustrated Steadman's Dictionary, 24ú ed.
↑ Maton, Anthea (1993). Human Biology Health. Englewood Cliffs, New Jersey: Prentice Hall. ISBN 0-13-981176-1.
↑ Tortora, Gerard J: "Principles of Human W. & Karen A. Koos: Human Anatomy, second edition, page 479. Wm. C. Brown Publishing, 1994 (ISBN 0-697-12252-2)
↑ De Graaff, Van: "Human Anatomy, fifth edition", pages 548-549. WCB McGraw-Hill, 1998 (ISBN 0-697-28413-1)

Naisc sheachtracha[cuir in eagar | athraigh foinse]

[1] Illustrated Steadman's Dictionary, 24ú ed.

[2] Maton, Anthea (1993). Human Biology Health. Englewood Cliffs, New Jersey: Prentice Hall. ISBN 0-13-981176-1.

[3] Tortora, Gerard J: "Principles of Human W. & Karen A. Koos: Human Anatomy, second edition, page 479. Wm. C. Brown Publishing, 1994 (ISBN 0-697-12252-2)

[4] De Graaff, Van: "Human Anatomy, fifth edition", pages 548-549. WCB McGraw-Hill, 1998 (ISBN 0-697-28413-1)

[1]

[2]

[3]

[4]